Αφορμή για την παρουσίαση, σε συνεργασία με το Σύνδεσμο Φιλολόγων Μεσσηνίας και τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια, στάθηκε το άκρως ενδιαφέρον βιβλίο του ιστορικού Χάρη Αθανασιάδη «Τα αποσυρθέντα βιβλία. Έθνος και Σχολική Ιστορία στην Ελλάδα, 1858 - 2008». Σε αυτό ο συγγραφέας παρουσιάζει στοιχεία από την έρευνά του για το θέμα, με αναφορές σε βιβλία που προκάλεσαν αντιδράσεις και αποσύρθηκαν. Ξεκινά από την Ιστορία της ΣΤ΄ Δημοτικού της Μαρίας Ρεπούση και πηγαίνει προς τα πίσω, στην επίσης αποσυρθείσα «Ιστορία του Νεότερου και Σύγχρονου Κόσμου» (Γ΄ Λυκείου) του Γιώργου Κόκκινου, ενώ φτάνει μέχρι το αναγνωστικό του Ζαχαρία Παπαντωνίου (το πρώτο στη δημοτική γλώσσα), που και αυτό προκάλεσε αντιδράσεις και διαμάχες. Στα «Ψηλά βουνά», ο συγγραφέας παρουσιάζει μια παρέα παιδιών σε μια κατασκήνωση, όπου μαθαίνουν να λειτουργούν ως ελεύθεροι πολίτες, ενώ συναναστρέφονται με χωρικούς και απλούς ανθρώπους (με την «άλλη τάξη» δηλαδή). Το βιβλίο κατηγορήθηκε ότι δεν περιείχε τις «στιγμές δόξας του Έθνους» (μιλάμε για το 1919, όπου τα ελληνικά εδάφη αυξάνονται) αλλά και το τρίπτυχο «Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια».
Ο βασικός κανόνας είναι ένας. Για να θεωρηθεί καλό ένα σχολικό βιβλίο Ιστορίας οφείλει να είναι πατριωτικό, ηρωϊκό, εθνοποιητικό και να παρουσιάζει τους γείτονές μας σαν τέρατα.
Όσο για τη Μαρία Ρεπούση που μετέτρεψε τη «σφαγή» σε «συνωστισμό» στη Σμύρνη, ο Χάρης Αθανασιάδης σημείωσε ότι ο ίδιος, εάν έγραφε κάτι αντίστοιχο, θα χρησιμοποιούσε φυσικά τη λέξη σφαγή, αφού περί σφαγής πρόκειται, όμως θα έγραφε και για σφαγές που έγιναν από την ελληνική πλευρά, καθώς σε αυτόν τον πόλεμο που κράτησε αρκετά χρόνια αποκτηνώνοντας τους ανθρώπους, σημειώθηκαν απίστευτες αγριότητες. Σε κάθε περίπτωση όμως, οι ιστορικοί, όπως πρόσθεσε, γράφουν την ιστορία και δεν είναι δικαστές.
Η επινόηση του "Κρυφού σχολειού"
Στην εκδήλωση έγινε επίσης λόγος για επινοημένα «ιστορικά γεγονότα», όπως το «Κρυφό Σχολειό». Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε, είναι γνωστό ότι ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ είχε αφορίσει τους επαναστάτες και νωρίτερα τον Ρήγα. Γύρω στα 1860 όμως το νέο ελληνικό κράτος τα ξαναβγήκε με την εκκλησία, οπότε έπρεπε να βρεθεί ένας τρόπος για να την εντάξει στο «αφήγημα». Και επινοήθηκε το «Κρυφό Σχολειό», το οποίο αν και έχει σταματήσει εδώ και 30 χρόνια να διδάσκεται μέσα από τα σχολικά βιβλία, υπάρχει παντού στην Ελλάδα σαν «ιστορία».
Εκτός από τον Χάρη Αθανασιάδη, ενδιαφέρουσες ομιλίες για το θέμα και το βιβλίο, παρουσίασαν στην εκδήλωση η Κική Σακκά, σχολική σύμβουλος Φιλολόγων Μεσσηνίας, η Ιωάννα Σταύρου, σχολική σύμβουλος Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Μεσσηνίας και ο Παναγιώτης Πυρπυρής, σχολικός σύμβουλος Φιλολόγων Αττικής.
