Σύμφωνα με τον επιμελητή της έκθεσης κ. Μοσχονά, “η Βάσω Λεονάρδου γεννήθηκε στο Αιτωλικό Αιτωλοακαρνανίας το 1909 ή το 1914. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1936-1940) ζωγραφική στο εργαστήριο του Κωνσταντίνου Παρθένη και χαρακτική με δάσκαλο τον Γιάννη Κεφαλληνό. Με την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα, εγκαταστάθηκε στη Νέα Αγχίαλο Βόλου, όπου παντρεύτηκε τον γιατρό Γιώργο Κατράκη. Επέστρεψαν στην Αθήνα το 1942. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής η χαράκτρια οργανώθηκε στην Αντίσταση και φιλοτέχνησε ξυλογραφίες για πλήθος παράνομων εντύπων, όπως το λεύκωμα Από τους αγώνες του Ελληνικού Λαού (1943). Μετά τον Πόλεμο, συμμετείχε στην α΄ έκθεση της καλλιτεχνικής ομάδας «Στάθμη» (1950) και το 1955 πραγματοποίησε την πρώτη ατομική της έκθεση στην αίθουσα Ζαχαρίου.
Η Κατράκη εργαζόταν σχεδόν αποκλειστικά με την τεχνική της ξυλογραφίας. Ωστόσο, από τα μέσα της δεκαετίας του '50, άρχισε να πειραματίζεται με τη χάραξη στην πέτρα. Δουλεμένες πάνω σε πλάκες ψαμμίτη λίθου, οι μορφές της έγιναν σταδιακά πιο αδρές, πιο αφαιρετικές (Ψαράδες Ι, 1958) και μετατράπηκαν σε σύμβολα (Μάνα, 1958). Σταδιακά, η κλίμακα των χαρακτικών της άρχισε να διαφοροποιείται, να γίνεται πιο μνημειακή και οι φιγούρες, εμπνεόμενες από την αρχαία τέχνη (κυκλαδικά ειδώλια, αρχαϊκή γλυπτική) και τη νεότερη ευρωπαϊκή δημιουργία (Μοντιλιάνι, Τζιακομέτι), έγιναν ραδινές, ψιλόλιγνες ολόμαυρες σιλουέτες που κινούνταν σε λευκό βάθος. Η εργασία της στην πέτρα τής προσέφερε διεθνή αναγνώριση. Το 1957 έλαβε το Α΄ Βραβείο Χαρακτικής στη Μπιενάλε Αλεξάνδρειας, το 1958 βραβεύτηκε στη Μπιενάλε Χαρακτικής του Λουγκάνο (Premium ex æquo), το 1965 εξελέγη επίτιμο μέλος Accademia Fiorentina del Arte del Disegno, ενώ το 1966, τιμήθηκε με το Διεθνές βραβείο Λιθογραφίας Tamarind στο πλαίσιο της ΧΧΧΙΙΙ Μπιενάλε της Βενετίας. Λίγους μήνες μετά τη βράβευσή της στη Βενετία, τον Απρίλιο του 1967, όταν εκδηλώθηκε το πραξικόπημα, η χαράκτρια βρέθηκε εξόριστη στη Γυάρο, μαζί με άλλες σημαίνουσες προσωπικότητες, όπως οι ποιητές Γιάννης Ρίτσος και Γιάννης Νεγρεπόντης. Έμεινε στην εξορία περίπου έναν χρόνο, όταν μετά από αντιδράσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, επέστρεψε καταβεβλημένη και με προβλήματα υγείας στην Αθήνα. Συνέχισε, όμως, να εργάζεται και να εκθέτει αντιτιθέμενη στο καθεστώς. Το 1972 εξέθεσε στο Πνευματικό και Καλλιτεχνικό Κέντρο «Ώρα» του Ασαντούρ Μπαχαριάν μια σειρά εμβληματικών συνθέσεων με αλληγορικό, περιεχόμενο (Το χρέος της Αντιγόνης, Αναμονή Ι, Ανάκριση κ.ά.). Το 1976 τιμήθηκε με το A΄ βραβείο στη Διεθνή Έκθεση Intergrafik του Ανατολικού Βερολίνου και το 1980 πραγματοποιήθηκε στην Εθνική Πινακοθήκη αναδρομική έκθεση του έργου της. Πέθανε στην Αθήνα τον Δεκέμβριο 1988.
Έκτοτε παρουσιάστηκαν πολλές τιμητικές και αναδρομικές εκθέσεις του έργου της, στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων (1991), στη Δημοτική Πινακοθήκη Πάτρας (1991), στην Πινακοθήκη Πιερίδη (1998). Το 2006 εγκαινιάστηκε στη γενέτειρά της, το Αιτωλικό, το «Κέντρο Χαρακτικών Τεχνών και Μουσείο Βάσως Κατράκη», με έργα που δώρισαν τα παιδιά της, Μαριάννα και Σπύρος και όπου εκτίθεται το σύνολο της δημιουργίας της. Οι πιο πρόσφατες εκθέσεις που διοργανώθηκαν ήταν το 2010 στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (Αθήνα) με τίτλο «Βάσω Κατράκη – πνοή στην πέτρα» σε επιμέλεια του Γιάννη Μπόλη, το 2013 στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Θεσσαλονίκης με τίτλο «Βάσω Κατράκη – σε λευκό και μαύρο» σε επιμέλεια των Παναγιώτη Μπίκα και Χριστίνας Τσαγκάλια, και το 2022 στην Πινακοθήκη Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων με τίτλο «Βάσω Κατράκη – βίωμα και ιστορία» σε επιμέλεια επίσης του Γιάννη Μπόλη. Τον Μάρτιο του 2023, στο πλαίσιο της 8ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, πραγματοποιήθηκε αφιέρωμα στη μεγάλη χαράκτρια στη βίλα Καπαντζή (ΜΙΕΤ Θεσσαλονίκης), ενώ στην κεντρική έκθεση ο καλλιτέχνης Γιάννης Παπαδόπουλος συνδιαλέχθηκε με τη χαρακτική της Κατράκη στην εγκατάσταση Άνθρωποι που κατάγονται από δένδρα και ζαρκάδια, επιβεβαιώνοντας τη δυναμική διαχρονικότητα του έργου της”.
Α49 art gallery - open space Anagnostara 49,24 100 Kalamata tel.: 2721403697 - Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. |