Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2016) καμία από τις χώρες μέλη της δεν έχει τόσο υψηλό όριο ταχύτητος αν και οι περισσότερες έχουν ολοκληρωμένο δίκτυο αυτοκινητοδρόμων εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
Ακόμα και στο προπύργιο της αυτοκινητοβιομηχανίας, την Γερμανία, υπάρχει προτεινόμενη ανώτατη ταχύτητα, αυτή των 130 km/h. Το να την ξεπεράσεις δεν αποτελεί αδίκημα αλλά αν εμπλακείς σε τροχαίο υπερβαίνοντας την, αυτό αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα εις βάρος σου.
Εδώ τα πράγματα επιδιώκεται να είναι πιο ξεκάθαρα: όριο τα 150 km/h. Και αν προσθέσουμε ότι με βάση τον ΚΟΚ υπέρβαση του ορίου κατά 20 km «τιμωρείται» με πρόστιμο είκοσι (20) ευρώ, χωρίς καμία άλλη συνέπεια (ούτε αφαίρεση άδειας, ούτε βαθμοί ποινής στο point system) ουσιαστικά έχουμε να κάνουμε με νομιμοποίηση των 170 km/h. Έχουμε βέβαια ακόμα μια κάποια απόσταση από τα 320 km/h που ένα «σύγχρονο ασφαλές αυτοκίνητο» όπως πχ μια Porsche μπορεί να πιάσει αλλά ας μην τα θέλουμε και όλα μονομιάς.
Εθνική συμφιλίωση: όταν το αίμα μας ενώνει
Η Γερμανία είναι η μόνη χώρα όπου το θέμα των ορίων ταχύτητας αποτέλεσε και αποτελεί αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης με ξεκάθαρα αντιτιθέμενες απόψεις. Το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα, με παραδοσιακές σχέσεις με την αυτοκινητοβιομηχανία, είναι σταθερά προσηλωμένο στην μη ύπαρξη υποχρεωτικού ορίου ταχύτητος, ενώ το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και οι Πράσινοι ζητούν την θέσπιση ανωτάτου ορίου στα 120 km/h. Πριν δυο χρόνια το κρατίδιο της Βάδης -Βυρτεμβέργης όπου κυβερνούν οι Πράσινοι με τους Σοσιαλιστές αποφάσισε την επιβολή του ορίου των 120 km/h στην επικράτεια του. Αλλά η ελεγχόμενη από τους Χριστιανοδημοκράτες κεντρική κυβέρνηση κατόρθωσε να ανατρέψει αυτή την απόφαση μέσα από νομικές διαδικασίες που «ξεκαθάρισαν» πως όρια ταχύτητας μπορεί να θέτει μόνο η κεντρική κυβέρνηση και όχι οι τοπικές…
Έχει κάποια σχέση ή πρόταση για όριο 150 km/h στην Ελλάδα με τα παραπάνω; Στο πολιτικό επίπεδο όχι. Εδώ υπάρχει ευρεία συναίνεση, όχι μόνο το υπουργείο Μεταφορών αλλά και η Νέα Δημοκρατία είναι υποστηρικτές της πρότασης (υποστηρικτές βέβαια της αύξησης των ορίων υπάρχουν και σε άλλα κόμματα). Έτσι καταλαβαίνουμε αν διαβάσουμε το Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας που παρουσίασε πρόσφατα το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης : «Στους αυτοκινητόδρομους τα όρια ταχύτητος θα προσαρμοστούν στις σημερινές δυνατότητες των αυτοκινήτων…», θέση 09.2, η έμφαση στο πρωτότυπο.) (Αναλυτικά: ΝΔ στρατηγικο σχεδιο)
Μετά από τόσα ποτάμια αίματος που χύθηκαν στους ελληνικούς δρόμους επι δεκαετίες καιρός να τελειώνουμε με τον περίφημο «εμφύλιο της ασφάλτου». Ας αυξήσουμε τα όρια της Ταχύτητας για να περιορίσουμε τα Τροχαία…
Πέρα όμως από το παράδοξο, η αύξηση των ορίων ταχύτητος να είναι (ίσως το μόνο) θέμα στο οποίο συμφωνούν κυβέρνηση και αντιπολίτευση υπάρχει μια μεγάλη σχέση ανάμεσα στην ανατροπή της απόφασης της κυβέρνησης της Βάδης – Βυρτεμβέργης και στην προτεινόμενη αύξηση των ορίων ταχύτητας στην Ελλάδα.
Το να βρεθεί μια χώρα –μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που να θεσπίσει το όριο των 150 km/h είναι μια στρατηγική νίκη για την αυτοκινητοβιομηχανία που προσπαθεί συστηματικά να επιτύχει την αύξηση των ορίων ταχύτητος στην Ευρώπη. Η παραγωγή όλο και ταχύτερων αυτοκινήτων, κυρίαρχη πραγματικότητα σήμερα, απαιτεί να υπάρξουν και κίνητρα για την κατανάλωση τους. Η αύξηση των ορίων ταχύτητας θα δημιουργήσει μια «ανάγκη» αγοράς νέων ισχυρότερων οχημάτων. Η ύπαρξη ενός «λαγού» για να αυξηθούν τα όρια πανευρωπαικά είναι αναγκαία. Και αν αυτός ο λαγός έχει την «καλή μαρτυρία» να είναι και από τους πρωταθλητές σε θανάτους από τροχαία ακόμα καλύτερα. Η ταχύτητα δεν θεωρείται ως αίτιο διακινδύνευσης από τους πλέον αρμόδιους. Τους ίδιους τους παθόντες…
Είναι η ταχύτητα παράγων κινδύνου;
Υπάρχουν βέβαια κι αυτοί που υποβαθμίζουν το πρόβλημα δίνοντας έμφαση στο ότι ο μεγαλύτερος αριθμός τροχαίων συγκρούσεων συμβαίνει πλέον μέσα σε κατοικημένες περιοχές.
Επειδή μιλάμε για πρόσωπα και όχι για αριθμούς, μας είναι αδιάφορο αν αυτό αφορά σήμερα στη μειοψηφία (που με τέτοιες προτάσεις ίσως ξαναγίνει πλειοψηφία). Αν κάτι λοιπόν είναι αναγκαίο στους αυτοκινητοδρόμους αυτό είναι η μείωση και όχι η αύξηση των ορίων ταχύτητας (και η αυστηρή επιτήρηση τους).
Όσον αφορά στις κατοικημένες περιοχές δυστυχώς η κατάσταση που υπάρχει συμβαδίζει απόλυτα με το πνεύμα με το οποίο αντιμετωπίζεται το θέμα των αυτοκινητοδρόμων: Κυβέρνηση, Περιφέρειες και Δήμοι (με ελάχιστες εξαιρέσεις) σε αντίθεση με ότι συμβαίνει με τη συντριπτική πλειοψηφία των χωρών της Ευρώπης, αδιαφορούν παντελώς για τον περιορισμό των ορίων ταχύτητος στα 30km και την πραγματοποίηση πολεοδομικών και κυκλοφοριακών ρυθμίσεων που θα δημιουργήσουν ζώνες ήπιας κυκλοφορίας.
Υπάρχουν όλοι οι λόγοι και οι προϋποθέσεις ώστε η κουλτούρα της ταχύτητας, και τα όλο και ισχυρότερα αυτοκίνητα να μεταφερθούν από τους αυτοκινητόδρομους στο επαρχιακό δίκτυο και μέσα στις πόλεις. Όλοι γνωρίζουν φυσικά πως το σήμερα υφιστάμενο όριο των 50 km/h μέσα στις πόλεις τηρείται από ελάχιστους όπως και ότι οι κόντρες και οι αυτοσχέδιοι αγώνες δίνουν και παίρνουν στους δρόμους των πόλεων. Το δίκτυο της κυκλοφορίας είναι ενιαίο, αν υποθάλπεις την αύξηση της ταχύτητας σε ένα μέρος του θα υποστείς τις συνέπειες στο σύνολο του. Τα τροχαία δεν πέφτουν από τον ουρανό. Ούτε μέσα στις πόλεις ούτε στο εθνικό δίκτυο.
Ο κος Σπίρτζης μπορεί να ολοκλήρωσε τους αυτοκινητόδρομους αλλά δεν είναι αυτός που τους ανακάλυψε. Δεν είναι συμπτωματικό που καμία χώρα δεν έθεσε τέτοιους στόχους. Να θυμίσουμε εδώ πως το 2016 η πιθανότητα θανάτου στο ελληνικό οδικό δίκτυο ήταν πάνω από τριπλάσια σε σχέση με την Νορβηγία, τη Μεγάλη Βρετανία, τη Σουηδία και την Ελβετία. Είναι σύμπτωση άραγε ότι αυτές οι χώρες έχουν (αυστηρά επιτηρούμενο) ανώτατο όριο ταχύτητος τα 100,110,112 και 120 km αντίστοιχα, τη στιγμή που εμείς έχουμε (μη επιτηρούμενο) 130;
Ποια ανάγκη υπάρχει λοιπόν να το αυξήσουμε ακόμα περισσότερο;
Σε μια πρόσφατη έκθεση του ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει: «Μια μείωση της Μέσης Ταχύτητας κατά 5% σημαίνει μείωση των θανάτων από τροχαία κατά 30%». Η ακριβής ελληνική μετάφραση αυτής τη διαπίστωσης, μια και εδώ αντίθετα προς τις προτροπές, μιλάμε για αυξήσεις και όχι για μειώσεις είναι: «Μια αύξηση της Μέσης Ταχύτητας κατά 5% σημαίνει μια αύξηση των θανάτων από τροχαία κατά 30%»
Ακριβέστερα στη γλώσσα του οδικού δικτύου θα το λέγαμε: «Χαίρε Υπουργέ μου, οι μελλοθάνατοι σε χαιρετούν».
*Πανελλαδικός Σύλλογος