Κυριακή, 14 Ιανουαρίου 2018 17:06

O “ενοχλητικός” δρόμος της κανονικότητας (στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο)

O “ενοχλητικός” δρόμος της κανονικότητας (στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο)

Του Πέτρου Κωνσταντινέα*
Η τελευταία τριετία στο χώρο του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, θα μπορούσε να παραλληλιστεί με την μάχη μεταξύ Δαυίδ και Γολιάθ. Μια ελπιδοφόρα κυβέρνηση, έχοντας εντοπίσει εξ αρχής τη ρίζα του κακού (βλέπε ΕΠΟ) στο χώρο του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, με μοναδικό σύμμαχο τη λαϊκή βούληση για κάθαρση, έρχεται σε σύγκρουση με ένα καλά δομημένο σύστημα εξουσίας, το οποίο αγνοούσε επιδεικτικά τη νομιμότητα, εξυπηρετώντας κυρίως επιχειρηματικά συμφέροντα. Ήμασταν μπροστά σε μια ξεκάθαρη κατάσταση. Τόσα χρόνια, κάθε φορά που το ελληνικό κράτος προσπαθούσε να επιβάλει τη νομιμότητα, δηλαδή τους νόμους του ελληνικού νομικού πλαισίου, έβρισκε ερμητικά κλειστή την πόρτα της ΕΠΟ, με την πρόφαση του αυτοδιοίκητου και, ταυτόχρονα, την μη παρέμβαση ή την εσφαλμένη παρέμβαση εκ μέρους της FΙFΑ και της UEFΑ....

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις της Κομισιόν, ο τομέας του αθλητισμού παρουσιάζει κύκλο εργασιών 294 δις ευρώ στο Α.Ε.Π της Ε.Ε. και αποτελεί την πλέον ραγδαία αναπτυσσόμενη επιχειρηματική δραστηριότητα. Οι προσδοκίες που δημιουργούνται  είναι υψηλές αλλά παράλληλα αυτός ο τομέας χρησιμοποιείται ως όχημα για φοροαποφυγή. Σε αυτήν την πρακτική, το ποδόσφαιρο κατέχει κυρίαρχη θέση λόγω των ιδιαιτεροτήτων του. Ειδικότερα λόγω:

1) των ποσών που δηλώνονται από τα τηλεοπτικά δικαιώματα και τις εταιρικές χορηγίες,

2) της παγκοσμιοποίησης της αγοράς παιχτών και, τέλος,

3) της διασυνοριακής διακίνησης χρημάτων που προκαλείται και μπορεί να είναι έξω από τον έλεγχο των αρχών.

Στη συγκεκριμένη αγορά επίσης, είναι εύκολο να εισέλθει ο οποιοσδήποτε, καθώς υπάρχουν περίπλοκα δίκτυα παραγόντων, παρατηρείται διαφοροποίηση νομικών δομών ενώ αρκετά συχνά οι διοικήσεις των ποδοσφαιρικών εταιριών δε δείχνουν τον απαιτούμενο επαγγελματισμό στη λειτουργία τους. Παράλληλα, όμιλοι πολιτικο-οικονομικής ισχύος, προσπαθούν να αποκτήσουν ή ήδη έχουν αποκτήσει υπό την κατοχή τους εταιρείες αθλητικού στοιχηματισμού, αξιοποιώντας την πολιτική της ΕΕ περί κρατικών μονοπωλίων που ευνοεί την απελευθέρωση του τζόγου. Χρησιμοποιούν τις εταιρείες στοιχηματισμού ως μέσο για τη διακίνηση (διαφανή ή όχι) τεράστιων χρηματικών ποσών, αποφεύγοντας την παρέμβαση, τη ρύθμιση ή τον έλεγχο των επίσημων εθνικών, κρατικών ή διεθνών φορέων.

Προφανώς και τα τρομακτικά κι αδήλωτα έσοδα, που προκύπτουν από την επιχείρηση ποδόσφαιρο, επιδιώκεται να ελεγχθούν από μονοπωλιακές λειτουργίες, με αποτέλεσμα η διαφθορά σε θέσεις κλειδιά της ποδοσφαιρικής διοικητικής πυραμίδας να έχει κατακτήσει μόνιμη θέση στην ειδησεογραφία.

Στη δική μας αντίστοιχη πραγματικότητα, η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (Ε.Π.Ο), παρανοώντας σκόπιμα τις έννοιες της αυτοτέλειας και της νομιμότητας, ουδέποτε ασχολήθηκε με τον όποιο ποδοσφαιρικό σχεδιασμό, ουδέποτε εναρμονίστηκε με τις διεθνείς προδιαγραφές, που οι ίδιες η UEFA και η FΙFΑ προσδιορίζουν για τις ομοσπονδίες - μέλη τους. Ακόμα και την περίοδο της αυτοκάθαρσης της FIFA, με παράγοντες τεράστιας εμβέλειας να οδηγούνται στη Δικαιοσύνη, η ΕΠΟ κρυβόταν πίσω από τις πλάτες των Προέδρων για να συνεχίσει να επιτελεί το έργο της. Είναι νωπή η εικόνα του μέγα Πλατινί, όντας επικεφαλής της FIFA, να αποκαθηλώνεται και να πηγαίνει κατηγορούμενος για διαφθορά.

Μοναδική αγωνία, λοιπόν,  των επιτελών της Ε.Π.Ο ήταν ο δικτατορικός έλεγχος των τοπικών ενώσεων, των εκλογικών διαδικασιών και η διαμονή σε μικρά παραπήγματα, σε παράγκες. Αυτή τη διαμονή επιδίωκαν να διαιωνίζουν, χρησιμοποιώντας τις διεθνείς ποδοσφαιρικές αρχές, αντί να λογοδοτούν στη φίλαθλη κοινή γνώμη για το κατάντημα του ελληνικού ποδοσφαίρου.

Οι παρεμβάσεις της σημερινής κυβέρνησης στα ζητήματα της αντιμετώπισης της βίας και του ντόπινγκ, πρώτιστα αποτελούν την αυτονόητη εφαρμογή της λαϊκής κυριαρχίας και της νομοθετικής λειτουργίας της Ελληνικής Δημοκρατίας κι έχουν έναν ξεκάθαρο στόχο. Τη συντριβή του συστήματος της ανομίας και της διαφθοράς από το ελληνικό ποδόσφαιρο.

Ας ξεκινήσουμε από το όχι και τόσο… μακρινό 2010 όταν μαζί με μια μικρή ομάδα που αποτελούσε το Αθλητικό Τμήμα ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Μεσσηνίας ερευνήσαμε την υπόθεση «Κάρτα Υγείας Ποδοσφαιριστών». Η επερώτηση στη Βουλή, από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ για το θέμα αυτό, άνοιξε την πόρτα εισόδου της ΕΠΟ στον Εισαγγελέα, με αποτέλεσμα το Τελεσίδικο Βούλευμα για  κακούργημα και απιστία 29 εκ. ευρώ τον Αύγουστο του 2016. Κάπως έτσι ξεκίνησε να ξετυλίγεται το κουβάρι της διαφθαρμένης ΕΠΟ. Η τωρινή Κυβέρνηση, από την πρώτη ημέρα, γνώριζε που βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος. Προχώρησε σε νομοθετικές παρεμβάσεις που έφεραν τριγμούς στο περίτεχνο οικοδόμημα της ΕΠΟ της διαφθοράς και αυστηροποίησε το πλαίσιο αντιμετώπισης φαινομένων βίας. Η ίδια η FΙFΑ συνεργάστηκε με την ελληνική κυβέρνηση για να προχωρήσει η εναρμόνιση του καταστατικού της ΕΠΟ με τις διατάξεις της FΙFΑ και της UEFA. H σαθρή λειτουργία της ΕΠΟ επιβεβαιώθηκε με τον πλέον εμφατικό τρόπο, όταν η FIFA όρισε επιτροπή παρακολούθησης για την εποπτεία της ΕΠΟ. Η επιτροπή παρακολούθησης θα έχει την εντολή να παρακολουθεί την εφαρμογή του αναθεωρημένου καταστατικού της ΕΠΟ και τη συνολική κατάστασή της, συμπεριλαμβανομένου του προϋπολογισμού και των οικονομικών, να υποβάλλει εκθέσεις και να προβαίνει σε συστάσεις σχετικά με τη λειτουργία της καθώς και να παρακολουθεί τα αποτελέσματα των συστάσεών της. Η επιτροπή παρακολούθησης θα παράσχει στην FIFA και στην UEFA επικαιροποιημένες εκθέσεις, τουλάχιστον μία φορά κάθε δύο μήνες. Οι νομοθετικές παρεμβάσεις ήταν στοχευμένες και καίριες.

Το άρθρο 5 του ν.4326/2015 προσδιορίζει εκ νέου την υποχρέωση της ΕΠΟ για την στελέχωση των πειθαρχικών και δικαιοδοτικών της οργάνων με τακτικούς δικαστές, όπως άλλωστε αυτή η υποχρέωση υπήρχε και σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα ισχύουσες διατάξεις του ν.2725/1999 ( άρθρα 95, 119επ. 127Β), οι οποίες ουδέποτε καταργήθηκαν ρητά ή σιωπηρά.

Η ΕΠΟ, εκμεταλλευόμενη το άρθρο 29 παρ.12 του ν. 3479/2006 περί δήθεν «αυτοδιοίκητου» της ΕΠΟ, έπαψε να εφαρμόζει τις κείμενες διατάξεις περί στελέχωσης των οργάνων της με τακτικούς δικαστές, ισχυριζόμενη ότι αυτές, παρότι μηδέποτε καταργηθείσες, δεν εξακολουθούσαν να ισχύουν για το ποδόσφαιρο.

Όμως, με την νέα περί αυτοδιοίκητου διάταξη του ν. 4326/2015 το πράγμα ξεκαθάρισε απολύτως, με την συναίνεση μάλιστα των FΙFΑ-UEFΑ. Οι  διατάξεις του καταστατικού και των κανονισμών της ΕΠΟ ισχύουν στο πλαίσιο του Συντάγματος και της κείμενης νομοθεσίας. Επιβεβαιώθηκε δηλαδή το αυτονόητο.

Σύμφωνα με τα παραπάνω, τα πρωτοβάθμια πειθαρχικά όργανα του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, που προβλέπονται στο άρθρο 119 του ν. 2725/1999, θα πρέπει να είναι μονομελή και ,πράγματι, ως τέτοια έχουν στελεχωθεί σήμερα με τακτικούς δικαστές.

Ο «ασκός του Αιόλου» άνοιξε με το πρόσφατο ογκωδέστατο παραπεμπτικό βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών (υπ’ αριθμ. 2050/17), με το οποίο παραπέμπονται  στο εδώλιο του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων της Αθήνας 28 παράγοντες του ελληνικού ποδοσφαίρου, ανάμεσά τους διαιτητές, ποδοσφαιριστές και μεγαλομέτοχοι ΠΑΕ, για κακουργηματικές υποθέσεις διαφθοράς.

Οι κανόνες όμως πάντα ενοχλούσαν όσους συνήθιζαν να ελέγχουν πίσω από τα φώτα, ως σκοτεινά κέντρα εξουσίας, συνειδήσεις και αποφάσεις. Βλέπουμε συνεχώς να παρουσιάζονται μπροστά μας νέοι «Μπερλουσκόνι». Παλιοί ορκισμένοι εχθροί, πλέον συμμαχούν απέναντι στην κανονικότητα και «κουμπαριές» ενεργοποιούνται μπροστά στη βούληση της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να τελειώνει με την ανομία. Όπως είχα δηλώσει και παλαιότερα το παρωχημένο φαινόμενο του Μπερλουσκονισμού θα κάνει την εμφάνισή του και εδώ. «…Τα ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα που αποσκοπούν στο ολοκληρωτικό κέρδος ωθεί τους μεγαλοπαράγοντες να ασκούν συγκεκριμένες πιέσεις στο όνομα της ομάδας, διεγείροντας με αυτό τον τρόπο το φίλαθλο πνεύμα, βάζοντας τεχνηέντως το σπόρο του μίσους στις καρδιές των απλών φιλάθλων. Η σταδιακή δημιουργία οπαδικών «στρατών» ήταν το επιστέγασμα αυτής της προσπάθειας. Τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας αποτελούν τον τρόπο επιβολής. Όσο μεγαλύτερος ο οπαδικός «στρατός», τόσο μεγαλύτερη επιρροή και επιβολή των επιχειρηματικών τους σχεδίων. Με ένα απλό νεύμα του μεγαλοπαράγοντα …εις το όνομα της ομάδος… χιλιάδες άτομα στο πεζοδρόμιο …εις το όνομα του Προέδρου..» 

Έχουμε πολλά να κάνουμε στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Όσο το ηθικό κριτήριο θα μας οδηγεί, δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα. Είμαστε μόνο στην αρχή. Είμαστε υποχρεωμένοι να ξεχωρίσουμε τον επαγγελματικό από τον ερασιτεχνικό αθλητισμό, θεσπίζοντας ένα ισχυρό πλαίσιο κανόνων.

 Όσον αφορά  τους φιλόδοξους «Μπερλουσκόνι» της ελληνικής πραγματικότητας, ας αναλογιστούν πως όταν τέτοιοι τύποι επικαλούνται τη Δημοκρατία, τότε ακριβώς, είναι η στιγμή που δείχνει ότι αυτή εφαρμόζεται.

 

*Βουλευτής Μεσσηνίας - ΣΥΡΙΖΑ