Σε επίπεδο άσκησης εξουσίας, εκτιμώ, πως ένας χρόνος  ήταν επαρκές διάστημα ώστε να διαφανούν οι προθέσεις και οι δυνατότητες της δημοτικής αρχής. Έπρεπε εδώ και καιρό να είχε ολοκληρωθεί ο στρατηγικός προγραμματισμός της, να είχε αναλυθεί σε επιχειρησιακούς, ετήσιους στόχους και να βρισκόμασταν ήδη στο στάδιο εφαρμογής. Η δημοτική αρχή όμως, δεν φαίνεται  να διαπνέεται από κουλτούρα στρατηγικής προσέγγισης, διαδραματίζοντας έναν διεκπεραιωτικό ρόλο. Στη δικαιολογία πως το περιβάλλον, λόγω της πανδημίας, είναι ιδιαίτερα ασταθές και απρόβλεπτο η απάντηση είναι πως θα μπορούσε να επιλεγεί ο ευέλικτος τύπος προγραμματισμού και η πρόβλεψη εναλλακτικών σεναρίων.  Στο πλαίσιο των συνεδριάσεων του Δ.Σ., ενίοτε, οι εισηγήσεις της δημοτικής αρχής πάσχουν από έλλειψη πληρότητας και ολοκληρωμένης επεξεργασίας ενώ είναι συχνό φαινόμενο οι ερωτήσεις, οι παρεμβάσεις και οι τοποθετήσεις μας να μην τυγχάνουν της πρέπουσας αντιμετώπισης, απάντησης και ανταπόκρισης από μέρους της. 

Μιλώντας για ένα πιο ειδικό θέμα θέλω να αναφερθώ στο γεγονός πως εδώ και αρκετούς μήνες βιώνουμε μια πρωτόγνωρη και με διάφορες μορφές επίθεση της κυβέρνησης μέσω του ΥΠ.ΕΣ. στα οικονομικά των Ο.Τ.Α. 

Η κυβέρνηση, όπως ανέφερα στο πλαίσιο ερωτήσεών μου στο Δ.Σ., συστηματικά υπαναχωρεί απέναντι σε υποχρεώσεις της, τις οποίες έντεχνα μεταθέτει στους Ο.Τ.Α. Η υπαναχώρηση αυτή αναγκάζει τις δημοτικές αρχές - για διάφορους λόγους ανάλογα με την περίπτωση, όπως η υπευθυνότητα, η κοινωνική ευαισθησία, η αποφυγή του πολιτικού κόστους και η αποφυγή έκθεσης της φίλα προσκείμενης πολιτικής ηγεσίας - να αναλαμβάνουν ένα οικονομικό βάρος που δεν αφορά τις συμβατικές υποχρεώσεις των Δήμων και που είναι δυσανάλογο της χρηματοδοτικής τους ικανότητας. 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η θεσμοθέτηση του  μηχανισμού εσωτερικού δανεισμού, ως απάντηση στα χρηματοδοτικά κενά που δημιούργησε η πανδημία και όφειλε να καλύψει η κεντρική διοίκηση. Η δυνατότητα δηλαδή επιχορήγησης των Ο.Τ.Α. από τον κρατικό προϋπολογισμό για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών τους, με σταδιακή όμως, από την 1η Ιανουαρίου 2022, παρακράτηση από την τακτική επιχορήγηση, δηλαδή, από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους, ποσού ίσου με το 60% επί των εισπραχθέντων ποσών. 

Άλλο τέτοιο παράδειγμα συνιστά η απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών (ΥΠ.ΕΣ.) και της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. (ΕΕΤΑΑ Α.Ε.), να περιορίσουν σημαντικά τους πόρους που αφορούν το πρόγραμμα «Εναρμόνιση Οικογενειακής και Επαγγελματικής Ζωής», για το σχολικό έτος 2020-2021. Συγκεκριμένα, οι πόροι περιορίστηκαν στα 97 εκατ. ευρώ έναντι των 279 της προηγούμενης αντίστοιχης περιόδου, με αποτέλεσμα την απόρριψη περίπου 65.000 αιτήσεων για παροχή δωρεάν κουπονιών συμμετοχής στα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών  (ΚΔΑΠ) και στα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών Με Ειδικές Ανάγκες (ΚΔΑΠ-ΜΕΑ) και με λογικό επακόλουθο το κλείσιμο ή την υπολειτουργία Κ.Δ.Α.Π. και την απόλυση σημαντικού αριθμού εργαζομένων σε αυτά.

Σχετικά με το πρώτο ζήτημα ο αρμόδιος αντιδήμαρχος, σε σχετική ερώτησή μου, απάντησε πως δεν υφίσταται ζήτημα μη ισοσκελισμένου προϋπολογισμού για το επόμενο έτος, αναφέροντας όμως πως αυτό επετεύχθη μέσω μείωσης δαπανών και κάνοντας χρήση της ρύθμισης περί εσωτερικού δανεισμού, λαμβάνοντας δηλαδή επιχορήγηση για την κάλυψη ληξιπρόθεσμων οφειλών, μεταθέτοντας επί της ουσίας το πρόβλημα στο μέλλον. Ενώ ως προς το δεύτερο ζήτημα, ο Δήμαρχος δήλωσε μέσω του Τύπου, πως δεν πρόκειται να απολυθεί κανείς εργαζόμενος στα Κ.Δ.Α.Π. και πως εάν δεν ανταποκριθεί το Υπουργείο Εσωτερικών θα καλύψει με πόρους του Δήμου τα χρήματα που απαιτούνται, δήλωση που επιβεβαίωσε στη συνεδρίαση του Δ.Σ. της 28ης Σεπτεμβρίου 2020 όταν επανήλθα σχετικά.

Επισημαίνω πως η κριτική προς τη δημοτική αρχή δεν αφορά την ανάληψη των υποχρεώσεων, αλλά την αδιαμαρτύρητη, τη χωρίς διαφωνία ανάληψή τους, για λόγους που είναι εύκολα αντιληπτοί, η οποία έχει σοβαρή επίπτωση στην οικονομική κατάσταση του Δήμου, μειώνει τη δυνατότητα ανταπόκρισης στις συμβατικές του υποχρεώσεις, περιορίζει τις εναλλακτικές επιλογές χρήσης των σε στενότητα διαθέσιμων πόρων και πιθανόν υποθηκεύει το μέλλον του, αν μια τέτοια πρακτική συνεχιστεί. 

Αν στα προηγούμενα προσθέσουμε την σε ισχύ παρακράτηση του 2% επί των Κ.Α.Π., υπέρ του λογαριασμού εξυγίανσης καθώς και την πρόσφατη απόφαση απόδοσης ποσού 2 εκατ. ευρώ από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους έτους 2020 στην Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Κ.Ε.Δ.Ε. η  κατάσταση καθίσταται εκρηκτική. Ως προς την τελευταία εξέλιξη αξίζει να σημειωθεί πως η Κ.Ε.Δ.Ε. ζήτησε την άμεση ανάκληση της παράνομης απόφαση και αν αυτή δεν ανακληθεί έχει αποφασίσει να προσφύγει στο Σ.τ.Ε. 

Ο Δήμαρχος οφείλει να διατρανώσει, ενώνοντας τη φωνή του με αυτή άλλων αιρετών της αυτοδιοίκησης, την αντίθεσή του σε όλη αυτή την κατάσταση που διαμορφώνεται και που αντικειμενικά απειλεί την ίδια την υπόσταση των Ο.Τ.Α. και κατ΄ επέκταση την ευημερία των συνδημοτών μας. 

Χρήστος Αναστασόπουλος, δημοτικός σύμβουλος Καλαμάτας με τη δημοτική παράταξη “Ανοιχτός Δήμος Ενεργοί Πολίτες”