Κυριακή, 23 Απριλίου 2023 13:03

Κι αν ο Ταΰγετος δεν χρειάζεται «ανάπτυξη»; Τί μαρτυρούν τα δεδομένα

Κι αν ο Ταΰγετος δεν χρειάζεται «ανάπτυξη»; Τί μαρτυρούν τα δεδομένα

ΑΚΡΑΙΑ ΝΕΩΤΕΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

Από τον Ακίνδυνο Αναλυτάκο

Οι υπάρχουσες πολιτικές ανάπτυξης έχουν αποτύχει. Γι’ αυτό στρεφόμαστε σε νέες μορφές όπως η «πράσινη ανάπτυξη» ή και η «αποανάπτυξη». Είναι η τελευταία ευκαιρία μας να ανακόψουμε την καταστροφή της βιωσιμότητας του πλανήτη που έφερε η ανάπτυξη. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο περιβαλλοντικό αλλά και ηθικό. Γι’ αυτό ακόμη και οι νέες  μορφές ανάπτυξης πλήττονται τελικά κι αυτές από την ανηθικότητα της γνωστής αλόγιστης ανάπτυξης. Όμως τώρα τα πράγματα είναι σοβαρά. Το φυσικό περιβάλλον μας εξαφανίζεται. Για να επιβιώσουμε πρέπει να το διαφυλάξουμε όπου διασώζεται. Ένα τέτοιο περιβάλλον είναι και ο Ταΰγετος. Ειδικά σε αυτόν η εμπειρία έχει δείξει πως μια ορεινή ανάπτυξη με τους υπάρχοντες όρους θα μπορούσε να είναι καταστροφή χωρίς επιστροφή. Όχι τόσο για το βουνό, που έχει αντέξει δύο πρόσφατες καθολικές πυρκαγιές, αλλά για εμάς που ελπίζουμε να το δωρίσουμε ακέραιο στα παιδιά μας. Ας δούμε τί μαρτυρούν τα δεδομένα.

 

Οι διαχειριστές της ανάπτυξης στερούνται συγκροτημένου περιβαλλοντικού οράματος. Αποφασίζουν χωρίς την συμβουλή του ηθικού επιστημονικού λόγου για το περιβάλλον, την κοινωνία και τον πολιτισμό. Στερούνται θεσμοποιημένης περιβαλλοντικής συνείδησης και αντίληψης. Συνηθίσαμε όλοι τους πολιτικούς της ημιμαθούς ηγεμονικότητας με μανδύα «νοικοκυροσύνης», πολιτικούς αυταρχικούς, συγκεντρωτικούς και «φωτεινούς παντογνώστες». Η προχειρότητα στις αναπτυξιακές επενδύσεις αγγίζει ή και ξεπερνά τα όρια της ηθικής συγκρότησης, αγγίζοντας το πολιτικό γκροτέσκο. Μπορούμε, ίσως, να μιλάμε για αναπτυξιακή χυδαιότητα από τώρα, απλά και μόνο επειδή η πολιτεία δεν διανοείται καν να χαρακτηριστεί ο Ταΰγετος εθνικής και διεθνούς σημασίας φυσικό περιβάλλον που χρήζει επιστημονικής διαχείρισης έντιμα ως προς την βιωσιμότητα και αξιόπιστα ως προς τις προτεραιότητες και τις δαπάνες.

Η ανάπτυξη είναι κυρίως επικοινωνιακή χωρίς διαχρονική πάγια αξία. Ίσως είμαστε εθισμένοι σε δημόσιες δαπάνες «αέρα» φαντασμαγορικού, πλην «κοπανιστού». Προφανώς οι πολιτικοί μας ποντάρουν σε αυτό γιατί αποδίδει ψήφους. Κατακλυζόμαστε από αστοχίες. Από τις ακριβοπληρωμένες «απ’ ευθείας» φιέστες, φώτα, ηχεία, εξέδρες, διαζώματα, «καινοτόμα» ψηφιακά έργα μηδενικής επισκεψιμότητας, υπηρεσίες ευαισθητοποίησης «φούσκες» που δεν διαρκούν και δεν χρησιμοποιούνται, καταναλωτικά προϊόντα ευρωπαϊκών προγραμμάτων, όπως ειδικούς κάδους που κανείς δεν προσέχει, επιγραφές, εκθετήρια, εκθέσεις, αφίσες, σημαίες, πανό, στυλό, δωράκια και τα συναφή, ως τα μεγάλα έργα «ανάπλασης» με τον γνωστό εργολαβικό σχεδιασμό της κακοτεχνίας, του αραιού τσιμέντου, του κιτς σταμπωτού, του τσιμετοχρώματος και με όποιο σχέδιο και χρώμα κυβόλιθων, κάγκελων και γενικά υλικών βρει ο εργολάβος «όταν θα πάει στο παζάρι», που λέει και το τραγούδι. Ούτε να το φαντάζεται κανείς να πέσει ο Ταΰγετος θύμα αυτού του πολύχρονου και κακόγουστου σόου υποβάθμισης της ζωής μας που ζει ο τόπος και η χώρα.

Η ανάπτυξη αδιαφορεί για τις ανάγκες των ανθρώπων. Όλα τα συμβούλια, οι αποφάσεις, οι σχεδιασμοί όχι μόνο δεν ξεκινούν από μια έρευνα στον πολίτη που ζει καθημερινά στον τόπο (στην περίπτωσή μας τον Ταΰγετο), αλλά βλέπει όλους τους «από κάτω προς τα επάνω» (bottom-up) φορείς ως πηγές ψήφων. Από την μια υπάρχουν ομάδες πολιτών, πρωτοβουλίες, μη κυβερνητικοί οργανισμοί από πολίτες (εδώ δεν εννοούνται οι επαγγελματίες του παραδημοσίου και οι «κολλητοί»), υπάρχουν ακόμη και επαγγελματίες της αγοράς, που αγωνίζονται, όπως όλα δείχνουν, για ένα βιώσιμο περιβάλλον και μια ανάπτυξη ουσίας. Από την άλλη οι πολιτικοί τους αποκλείουν κατά βούληση, διοικώντας «από πάνω προς τα κάτω» (top-down), διαμορφώνοντας το τοπίο μοιράζοντας ή στερώντας τους επικουρικό δημόσιο χρήμα και πόρους, χειραγωγικά, ψηφοθηρικά, προσβάλλοντας τη νοημοσύνη του μέσου πολίτη. Φροντίζουν όμως να υπάρχουν «αριθμοί που ευημερούν». Μια τέτοια ανάπτυξη στον Ταΰγετο θα είναι καταστροφή ανεπιστρεπτί, ακριβώς επειδή θα σχετίζεται με υποδομές μέσα στο φυσικό περιβάλλον.

Τέλος, ο Ταΰγετος ίσως δεν μπορεί να αφομοιώσει τις συνέπειες της «ανάπτυξης». Βλέπουμε καθημερινά ότι ήδη χιλιάδες συμπολίτες μας τον απολαμβάνουν με πληρότητα πέντε αισθήσεων ως επισκέπτες από όλη τη χώρα και τον κόσμο. Ήδη ο Ταΰγετος γεμίζει σκουπίδια στην εθνική οδό και στα χωριά - πέρα από το πρόβλημα του γνωστού μας σκουπιδότοπου. Ήδη σε περιόδους τουριστικής αιχμής πλήττεται η φύση από όχληση, οχήματα, μικροφωνικές και θόρυβο, καταλυτικούς αναστολείς για την ευαίσθητη πανίδα αλλά και τη χλωρίδα. Καταλαβαίνει επίσης κανείς ότι ο Ταΰγετος από πλευράς προστασίας είναι εγκαταλελειμμένος στην τύχη του, βάση της οποίας στην επόμενη εθνικής κλίμακας πυρκαγιά θα αποτελειωθεί μια ακόμη φορά. Αν προσθέσει κανείς τις μορφές εξαντλητικής λαθροθηρίας, λαθροσυλλογής, λαθροϋλοτομίας, χλωρίδας και πανίδας, τις τοξικές λιπάνσεις και παρεμβάσεις στο περιβάλλον, θέματα που μόνο οι ειδικοί θα μας περιγράψουν πότε και πως μπορούν να υφίστανται,  ίσως ο Ταΰγετος σε επίπεδο εκμεταλλευόμενου οικοσυστήματος έχει ήδη ξεπεράσει κάποια όριά του.

Με αυτά τα δεδομένα, αν αυτή τη στιγμή οι πολίτες αγωνιούν μία φορά για το μέλλον του Ταϋγέτου ως «τόπο να ζεις», αν δουν την «ανάπτυξη» να πλησιάζει, ίσως πρέπει να αγωνιούν δέκα ή εκατό φορές…

 

 

ΑΚΡΑΙΑ ΝΕΩΤΕΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ: 10+1 επιπτώσεις της διαφθοράς που δεν φανταζόμασταν!
 «Οι ‘κολλητοί’ είναι πάντα μέτριοι»: Πως η αναξιοκρατία γίνεται καθημερινός βιασμός
 


 

 

 

 

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΔΙΑΒΑΣΜΕΝΑ