«Countrywide, New Century και Nova Star (Κτηματομεσιτικές εταιρείες) … δημιούργησαν περισσότερο από 1 τρισ. δολάρια οικονομικής δραστηριότητας…
«Τη χρονιά του 2006, ίσως το 50% της ανάπτυξης των ΗΠΑ να ήταν ψεύτικη – CDO, CMBSc, CLO και MBSc (χρηματιστικά εργαλεία όπως τα ‘ομόλογα’ των σπιτιών) (Λάρρυ ΜακΝτόναλντς «Colossal Failure of Common Sense, 2009»).
«Οι τράπεζες και παρατράπεζες (π.χ. hedge funds) της υφηλίου δημιούργησαν αμύθητα χάρτινα χρέη (και στοιχήματα πάνω σε αυτά τα χρέη)…
«Πεπεισμένες ότι ο πλανήτης μπορούσε να αντέξει παρόλο που ήταν υπερπολλαπλάσια του πραγματικού παγκόσμιου ΑΕΠ» (Ο Παγκόσμιος Μινώταυρος, Γιάνης Βαρουφάκης, πρώτη αγγλική έκδοση το 2011. Αυτή είναι η ελληνική έκδοση του 2012).
Η ανάγκη του συστήματος να κρατηθεί στη ζωή σε περιόδους που η κανονική του λειτουργία, η παραγωγή προϊόντων, δεν του το επέτρεπε, έδωσε μια ασύλληπτη ώθηση σε αγοραπωλησίες συναλλάγματος – συναλλαγές που δεν συμπεριλάμβαναν εμπόριο.
«Τη χρονιά του 1970 η χρονιαία εκτίμηση των χρηματοπιστωτικών παραγώγων – κύρια αυτών που είχαν να κάνουν με τα επιτόκια και το συνάλλαγμα – ήταν πιθανόν μόνο μερικά εκατομμύρια δολάρια…
«Το ποσό φούσκωσε στα περίπου 100 εκατομμύρια το 1980, στα σχεδόν 100 δισ. το 1990 και στα σχεδόν 100 τρισ. το 2000…» (Edward LiPuma and Benjamine Lee, «Financial Derivatives and the Globalization of Risk», πρώτη έκδοση 2004).
Υπάρχουν πολλές ανάλογες εκτιμήσεις.
«Αυτές οι συναλλαγές ήταν το 1973 της τάξης των 10 με 20 περίπου δισ. δολαρίων την ημέρα, και η αναλογία τους σε σχέση με το παγκόσμιο εμπόριο ήταν 2 προς 1…
«Το 1995 αυτό το ποσό αυξήθηκε στα 1.260 δισ. δολάρια και η αναλογία του σε σχέση με το παγκόσμιο εμπόριο στα 70 προς 1…
«Φτάνοντας σε αξία το σύνολο των αποθεμάτων σε χρυσό και ξένο συνάλλαγμα όλων των χωρών του κόσμου (John Eatwell and Lurence Taylor, «Global Finance at Risk», πρώτη έκδοση 2000).
Μια σημερινή μέτρηση θα κατέληγε σε ένα ασύλληπτο ποσό.
«Η στρατηγική δανεισμού των ΗΠΑ έχει γίνει σημαντικό στοιχείο στη διατήρηση της ζήτησης σε όλο τον κόσμο…
«Αν η στρατηγική των ΗΠΑ αναγκαζόταν να αλλάξει, αυτό θα είχε σοβαρές επιπτώσεις για τη μελλοντική σταθερότητα και ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας (John Eatwell and Lurence Taylor, “Global Finance at Risk”, πρώτη έκδοση 2000).
Ο Τζων Ήτγουελ ήταν πρόεδρος του Queens' College του Πανεπιστημίου του Καίμπρητζ και ο Λανς Ταίηλορ, καθηγητής του New School University της Νέας Υόρκης.
Ξεκάθαρα αντιλαμβάνονταν ότι ο παρασιτικός τρόπος λειτουργείας της παγκόσμιας οικονομίας έπαιζε το ρόλο διασώστη του συστήματος.
Ο έλεγχος της παγκόσμιας κίνησης κεφαλαίων ήταν «Συγκεντρωμένος στα χέρια των δέκα μεγαλυτέρων ευρωαμερικανικών οργανισμών» (Edward LiPuma and Benjamine Lee, «Financial Derivatives and the Globalization of Risk», πρώτη έκδοση 2004)
Η παροχή χρήματος ξέφυγε από τον έλεγχο των κυβερνήσεων και πέρασε κάτω από τον έλεγχο των χρηματοπιστωτικών οργανισμών.
Οργανισμών που «Δεν αναγνωρίζουν εθνικά σύνορα, δεν υπακούουν σε κανένα κανονισμό, δεν αποδέχονται κανένα νόμο εκτός από το νόμο της δύναμης του χρήματος…
«Και επιφέρουν βαριές τιμωρίες πάνω σε αυτούς που παραβιάζουν τους νόμους της αγοράς(Gregory Milman, «Around the world on a trillion dollars a day”, έκδοση του1995).
«Στην πραγματικότητα όλα αυτά τα συσχετιζόμενα μέτρα μείωσης του κόστους, φιλελευθεροποίησης και παγκοσμιοποίησης…
«που επιβλήθηκαν με συνεχώς αυξανόμενη ένταση από το ξεκίνημα της δεκαετίας του 1970 από τις αναπτυγμένες καπιταλιστικές οικονομίες…
«αποτελούν μια λίγο πολύ φρενήρη προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το διαβρωτικό και επίμονο πρόβλημα της μειωμένης κερδοφορίας…
«Όμως παραμένει το επιτακτικό γεγονός ότι αυτά τα μέτρα όχι μόνο δεν έχουν αποκαταστήσει τον οικονομικό δυναμισμό…
«αλλά αποτύχαν και να αποτρέψουν τη χειροτέρευση της επίδοσης των ανεπτυγμένων καπιταλιστικών οικονομιών καθώς ο χρόνος περνούσε…
«Σαν αποτέλεσμα, ακόμα και το 2000, η μακρά καθοδική πορεία απείχε πολύ από του να είχε ξεπεραστεί. (Ρόμπερτ Μπρένερ, “The Economics of Global Turbulence», Αύγουστος 2006)
«Η αλήθεια φυσικά είναι ότι υπάρχουν πολλές μετρήσεις της κερδοφορίας για τα χρόνια μετά τη δεκαετία του 1970 που παρουσιάζουν διαφορετικά αποτελέσματα...
«Κάποιες παρουσιάζουν μερική αποκατάσταση της κερδοφορίας, κάποιες ολική με τις δεκαετίες του 1990 και 2000…
«Καμιά από αυτές τις μετρήσεις όμως δεν λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι η νεοφιλελεύθερη περίοδος με όλες τις φουσκωμένες αξίες, την απίστευτη ποσότητα χρήματος και χρηματιστικών εργαλείων να κυκλοφορούν στην οικονομία, είχε αφαιρέσει σχεδόν κάθε νόημα από όλους τους οικονομικούς δείκτες…
«Πώς μπορεί να υπάρξει οποιαδήποτε βάση για σύγκριση της κερδοφορίας της τάξης του 5%, ας πούμε, μιας εθνικής οικονομίας χωρίς δανεισμό, με το 5% μιας εθνικής οικονομίας με δημόσιο και ιδιωτικό χρέος ίσο ή πολλαπλάσιο του ΑΕΠ της εθνικής οικονομίας;…
«Πώς μπορεί ένας δείκτης του 4% ανεργίας να είναι ένδειξη της ικανότητας αυτής της οικονομίας να προσφέρει θέσεις εργασίας στους πολίτες της;…
«Πώς μπορεί να είναι αληθινός, αν αυτή η οικονομία είναι καταχρεωμένη; (Σωτήρης Βλάχος, «Νεοφιλελευθερισμός, μια πρόσκαιρη ανάσα για τον καπιταλισμό, 2013)
Το επιτόκιο δανεισμού μιας επιχείρησης αφαιρείται από το ποσοστό της κερδοφορίας.
Το επιτόκιο δανεισμού που πληρώνουν οι άνθρωποι αλλά και τα κράτη, που ενισχύει τη κατανάλωση και επιφέρει κερδοφορία στις επιχειρήσεις, δεν αφαιρείται από το ποσοστό κερδοφορίας των επιχειρήσεων.
Τα αμύθητα χάρτινα χρέη, όπως αναφέρει ο Βαρουφάκης πιο πάνω, που οι τράπεζες και παρατράπεζες (π.χ. hedge funds) της υφηλίου δημιούργησαν (και στοιχήματα πάνω σε αυτά τα χρέη), τι πραγματικό δείκτη οικονομικής δραστηριότητας άφησαν προς μέτρηση;
«Η κατάρρευση της κερδοφορίας στις ΗΠΑ το 2008 κατά 50% περίπου σε σχέση με την αντίστοιχη του 2006, που ακολούθησε το σκάσιμο της φούσκας στην αγορά ακινήτων, θέτει ένα καίριο ερώτημα: «Πόσο πραγματικός ήταν ο δείκτης κερδοφορίας του 2006; («Νεοφιλελευθερισμός, μια πρόσκαιρη ανάσα για τον καπιταλισμό»)
O Mick Brooks, μαρξιστής οικονομολόγος /αναλυτής, επιβεβαιώνει την πιο πάνω εκτίμηση:
«Το κέρδος πριν την φορολογία στις ΗΠΑ έφτασε στην κορυφή του το 3ο τρίμηνο του 2006 στα 1865 δισ.… και κτύπησε πάτο το 4ο τρίμηνο του 2008 στα 861 δισ.» (Mick Brooks, Capitalist Crisis, πρώτη αγγλική έκδοση 2012), καταγράφοντας τη τρομακτική πτώση του 55% σχεδόν μέσα σε δυο χρόνια.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης αναφέρει ότι το 2008, «Εξαφανίστηκαν 40 τρισεκατομμύρια δολάρια αξίας στα χρηματιστήρια της Γης. (Παγκόσμιος Μινώταυρος).
«Πώς η ύπαρξη αυτού του απίστευτου ποσού, αυτού του πλασματικού ποσού, επηρέαζε, ή καλύτερα παραμόρφωνε, τους οικονομικούς δείκτες πριν από το 2008;»
Πόσο πραγματικοί ήταν οι δείκτες κερδοφορίας;
Ο Μαρξ θεμελίωσε τον νόμο του για την πτωτική τάση των ποσοστών του κέρδους παίρνοντας ως δεδομένο ότι όλα τα παραγόμενα προϊόντα πωλούνται.
Και παρά το ότι όλα πωλούνται, το ποσοστό κέρδους μειώνεται.
Τι γίνεται όταν μαζική ανεργία, μειωμένα μεροκάματα, πόλεμοι αφήνουν μέρος της παραγωγής απούλητο και μηχανές παραγωγής σε υπολειτουργία;
Τι γίνεται όταν υπερχρεωμένες χώρες κηρύσσουν πτώχευση, κάνουν στάση πληρωμών, κάτι που όπως θα δούμε στη συνέχεια είναι η πιο σίγουρη προοπτική στο άμεσο μέλλον.
Σε αυτές τις περιπτώσεις το ποσοστό κέρδους όχι απλά μειώνεται αλλά καταρρέει.
Ο αμύθητος «πλούτος», τα βουνά από τίτλους της πιο αμφίβολης αξίας, επέτρεπαν στα σίγουρα στους κατόχους τους να έχουν ό,τι ονειρευτούν.
Αλλά μπορούσαν και μπορούν να εξαφανιστούν από την μια στιγμή στην άλλη.
Σαράντα τρισ. δολάρια αξίας εξαφανίστηκαν στα χρηματιστήρια της γης το 2008 μας ενημέρωσε ο Βαρουφάκης πιο πάνω.
Ο ύστερος καπιταλισμός ζει μέσα σε συνθήκες απίστευτα πλασματικών αξιών δίπλα από απέραντη φτώχεια που συνεχώς διευρύνεται.
Πολλοί αναλυτές εκφράσαν, για ακόμα μια φορά, μετά το 2008, τις πιο απαισιόδοξες εκτιμήσεις, ανάλογες με αυτές που εκφράστηκαν και πιο πριν, ειδικά μετά την κρίση στις χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας το 1997 -98.
Πιο χαρακτηριστική ίσως είναι αυτή που ο Γιάνης Βαρουφάκης περιέχει τον επίλογο του βιβλίου του:
«Το 2008, για να το πω απλά, αποδείχτηκε το 1929 της γενιάς μας…
Και προβλέπει «Μια οικονομική κατάληξη που παρόμοια της ίσως να μην είχε υπάρξει ούτε καν το 1929».
Μετά το 2008 δεν υπήρχε τίποτε που να κρατεί την αριστερά και τα μαζικά κόμματα της εργατικής τάξης μακριά από την πιο άμεση και επιτακτική αμφισβήτηση του καπιταλισμού.
Και όμως ο καπιταλισμός υπάρχει μιάμιση δεκαετία μετά και απειλεί κοινωνίες και ανθρώπους.
Και αντί η αριστερά να κερδίζει, σχεδόν παντού η ακροδεξιά και ο φασισμός μαζικοποιούνται απειλώντας τις κοινωνίες.
/ Συνέχεια στην επόμενη έκδοση της στήλης, «Το ξέσπασμα της κρίσης του 2008 στις ΗΠΑ».
ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΑΠΕΙΛΗΣ
ΤΑ ΜΑΧΗΤΙΚΑ RAFALE και τι πραγματικά εξυπηρετούν
ΗΠΑ, Ρωσία και Ουκρανικό
ΟΥΚΡΑΝΙΚΟ-Ανοίγουν τις πόρτες του φρενοκομείου
Η Κύπρος μπροστά στη διχοτόμηση - Η συμμορία επικαλείται την εθνική ενότητα
ΚΑΙ Η ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΤΩΡΑ προστίθεται σε ανεργία-φτώχεια και αναδεικνύει τα αδιέξοδα του παγκόσμιου συστήματος
Πόλεμος στην Ουκρανία
Πόλεμος στην Ουκρανία ΙΙ (έκτακτο άρθρο λόγω των εξελίξεων για τη στήλη “Ένας κόσμος ένας λαός”)
Ουκρανία: Ο θάνατος και η καταστροφή συνεχίζονται
ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Φιλελεύθερη και αριστερή διανόηση πνίγηκαν στα γεγονότα
ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ - Διασώζει τη τιμή του ελληνικού κινήματος
ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ - Διασώζει την τιμή του ελληνικού κινήματος (2ο μέρος)
ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ «ΔΙΚΑΙΟ» ΤΟΥΣ και οι επιπτώσεις για τους λαούς του κόσμου
ΤΙ ΚΑΝΕΙΣ ΜΕ ΑΥΤΟΥΣ; Που ακόμα και να υποχρεωθούν σε ειρήνη, ετοιμάζονται για τον επόμενο πόλεμο…
ΣΤΗΝΕΤΑΙ ΣΚΗΝΙΚΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ - Τα κινήματα των λαών μπορούν και πρέπει να το ανατρέψουν
“Πλησιάζουμε στο πιο επικίνδυνο σημείο της ανθρώπινης ιστορίας”
Με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία και το Πάσχα των χριστιανών – Κάνει ο Θεός πολέμους;
ΓΑΛΛΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ -ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ ΣΙΩΠΗΣ Οι επιλογές δεν ήταν μόνο Μακρόν ή Λεπέν
ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ… φέρνουν όλο και πιο κοντά και το τέλος τους
H ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΤΑΞΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝΓαλλία: Βάζουν ξανά μπροστά οι μηχανές της ιστορίας;Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ - Η σύγκρουση δυο σοβινισμών όπως τη μαρτυρούν οι ομαδικοί τάφοι
Εγκλήματα στην Κύπρο - "Χρειάζονται χίλιες φωνές για να πουν μιαν αλήθεια"
ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ «Δεν υπάρχουν βάρβαροι λαοί, υπάρχουν βάρβαρες σχολές σκέψης… ο διεθνισμός ήταν η απάντηση στις δικές μου εθνικιστικές αντιλήψεις»
Αντί απάντησης βρίσκουν καταφύγιο στην κατηγορία του προδότη
Γαλλικές βουλευτικές εκλογές – Εξαιρετικές εξελίξεις για την Ευρώπη και τον κόσμο
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι συνοδοί των Δυτικών
ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΑΜΒΛΩΣΕΩΝ ΣΤΙΣ ΗΠΑ - Πόση δημοκρατία χωρά σε ένα καπιταλισμό της οικονομικής κρίσης;
Κύπρος 1974 - Ευρώπη και κόσμος 2022
Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ Και η ειρήνη που χάθηκε από τον ορίζοντα
Ο δοξασμένος από τους δυτικούς Γκορμπατσόφ
Μετασοβιετική Ρωσία
Θεσσαλονίκη: Εξαγγελίες Τσίπρα
ΠΙΘΑΝΗ ΝΕΑ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΥΡΙΖΑ
Ακροδεξιοί/φασίστες στην Ιταλική κυβέρνηση
Η ΟΥΚΡΑΝΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΤΑΙ Υποκρισία και απανθρωπιά σε όλο τους το μεγαλείο
Δολοφονίες στο Αιγαίο – Τεράστιες οι ευθύνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Εξαγγελία παναπεργίας (Για μια θέση στον ήλιο)
Επετειακό για τη Ρωσική Επανάσταση
Ρωσική Επανάσταση (2ο κείμενο)
Ρωσική Επανάσταση (3ο κείμενο)
Ρωσική Επανάσταση (4ο κείμενο)Ρωσική Επανάσταση (5ο κείμενο)
Ρωσική Επανάσταση (6ο κείμενο)
Μια κατάσταση εκτός ελέγχου που πρέπει να κτυπήσει καμπανάκι για την αριστερά
Σκάνδαλο Καϊλή (ευρωβουλευτού του ΠΑΣΟΚ) ή σκάνδαλο ευρωπαϊκών θεσμών;
«Η ενεργειακή κρίση θα διαβρώσει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης το 2023» Economist Intelligence Unit
«Η βιομηχανική παραγωγή έχει ήδη αρχίσει να μειώνεται κατακόρυφα» Economist Intelligence Unit
ΣΥΡΙΖΑ: Μπροστά σε νέα διακυβέρνηση;
ΣΥΡΙΖΑ: Μπροστά σε νέα διακυβέρνηση; (2ο κείμενο)ΣΥΡΙΖΑ: Μπροστά σε νέα διακυβέρνηση; (3ο κείμενο)
ΣΥΡΙΖΑ: Μπροστά σε νέα διακυβέρνηση; (4ο κείμενο)Ο ανθρωπισμός «ξεχειλίζει» όταν φονιάς είναι ο σεισμός αλλά όλα είναι εντάξει όταν φονιάς είναι ο πόλεμοςΚάτω από την επιφάνεια πολύ δυσοίωνων εξελίξεων
Ουκρανία: Ένα χρόνο μετά - Η δολοφονία μιας χώραςΑπόρριψη κινεζικού σχεδίου ειρήνης – Σκηνικό παγκόσμιου πολέμου
Κοινωνική έκρηξη – «Κεραυνός εν αιθρία;»
Αθλια οικονομική και πολιτική κατάσταση και το έγκλημα στους σιδηροδρόμουςΠρώτα η Silicon Valley και η Signature Bank στις ΗΠΑ - Μετά η Credit Suisse στην Ελβετία – Μετά τι;
Τραπεζικές καταρρεύσεις ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας κρίσης
Χωρίς τέλος οι επιπτώσεις – Απόλυτα αδιέξοδα για το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα
ΚΥΠΡΟΣ: Είκοσι χρόνια από το άνοιγμα των οδοφραγμάτων
Η τελική φάση της εξέγερσης των Τουρκοκυπρίων
Απρίλης 2003 – Το τείχος του διαχωρισμού της Κύπρου ραγίζει
ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ – Μια σύντομη τοποθέτηση για την κρίση, τη δεξιά, το αριστερό μέτωπο και το πρόγραμμα
Ελληνικές εκλογές: Πολύ άσχημα αποτελέσματα – Ακόμη πιο άσχημες ερμηνείες των κακών αποτελεσμάτων
Με αφορμή τους «παράνομους» μετανάστες της προηγούμενης εβδομάδας
Με αφορμή το έγκλημα στην Πύλο – Το νέο είδος (ο άνθρωπος) οργανώνεται σε κοινότητες
Με αφορμή το έγκλημα στην Πύλο – Από την εμφάνιση του ανθρώπου στις ταξικές κοινωνίες και το κράτος
Μπροστά στην κατάρρευση ΣΥΡΙΖΑ
Χάνεται η πίστη στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα από τα επιτελεία του – Αλλά παραμένει από αριστερά
Μπροστά στην κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ και μπροστά στην παγκόσμια κρίση
Μιάμιση δεκαετία μετά
Μιάμιση δεκαετία μετά (2ο κείμενο)
Μιάμιση δεκαετία μετά (3ο κείμενο)
Μιάμιση δεκαετία μετά (4ο κείμενο)
Μιάμιση δεκαετία μετά (5ο κείμενο)
Μιάμιση δεκαετία μετά (6ο κείμενο)
Μιάμιση δεκαετία μετά (7ο κείμενο)
