Παρασκευή, 15 Νοεμβρίου 2024 16:38

“Μέγα το της θαλάσσης κράτος” - ΑΟΖ: Το διαχρονικό “αγκάθι” Ελλάδας-Τουρκίας

(NASA SeaWIFs) (NASA SeaWIFs)

Της Βασιλικής Ράλλη 

''Μέγα το της θαλάσσης κράτος'', η φράση του Περικλή, που σημαίνει μεγάλη η δύναμη του κράτους που ελέγχει τη θάλασσα. Θέλοντας με αυτό να δείξει στους Αθηναίους, ότι εκεί πρέπει να πολεμήσουν τους Πέρσες για τους νικήσουν, στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας.

 

Το Δεκέμβριο του 1982, υπογράφηκε η Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για Δίκαιο της θάλασσας, την οποία εκ μέρους της Ελλάδας υπέγραψε ο τότε \ Υφυπουργός Εξωτερικών Κάρολος Παπούλιας.

Αυτή τη στιγμή 137 κράτη διαθέτουν ΑΟΖ(Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη). Το ανώτατο όριο μιας ΑΟΖ αποτελούν τα 200 ναυτικά μίλια από τις ακτές ενός κράτους, σε περίπτωση δε που δεν υπάρχει τέτοια απόσταση, ακολουθείται η οριοθέτηση με βάση τη λεγόμενη μέση γραμμή.

Όλα τα νησιά διαθέτουν ΑΟΖ και καθορίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που καθορίζεται και για τις ηπειρωτικές περιοχές.

Η Τουρκία ήταν ένα από τα κράτη που δεν υπέγραψαν τη Συνθήκη για το Δίκαιο της θάλασσας, μαζί με (ΗΠΑ, ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ, ΙΣΡΑΗΛ) και ο κύριος λόγος ήταν η καθ΄αυτού ύπαρξη της ΑΟΖ. Το επιχείρημα δε της Τουρκίας ότι τα νησιά δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα δεν στέκει. Έχει δε υπογράψει συμφωνίες για την ΑΟΖ στη Μαύρη Θάλασσα με τις τότε περιβρεχόμενες από αυτή χώρες της Σοβιετικής Ένωσης, Ρουμανία και Βουλγαρία, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της μέσης γραμμής, την οποία αρνείται να αποδεχθεί στο Αιγαίο, λέγοντας πως είναι ''Κλειστή θάλασσα''.

Η Ελλάδα έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη ΑΟΖ της Μεσογείου. Η ανατολική Μεσόγειος έχει από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα φυσικού αερίου στον κόσμο.

Πριν λίγες μέρες ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Φιντάν Χακάν σε συνάντηση με τον Έλληνα ομόλογό του στην Ελλάδα ανέφερε προκλητικά ''όλα πρέπει να συζητούνται'' και μάλιστα έκανε λόγο για ''δίκαιο διαμοιρασμό του Αιγαίου''.

Καθίσταται δε σαφές ότι σε αυτό η Τουρκική πλευρά δεν κάνει βήμα πίσω.

Από ελληνικής πλευράς ο υπουργός εξωτερικών διεμήνυσε ότι δεν τίθεται θέμα συζήτησης υπό μορφή πακέτου και ότι η διαφορά Ελλάδος-Τουρκίας δύναται να βρει αμοιβαία λύση με κοινή συντεταγμένη και πνεύμα και των δύο κρατών, σε αντίθετη περίπτωση το λόγο θα έχει η διεθνής δικαιοδοσία, με προσφυγή δηλαδή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Οι συζητήσεις αναμένονται να συνεχιστούν στις 2 και 3 Δεκεμβρίου, ενώ οι προοπτικές των θεμάτων Ελλάδας- Τουρκίας μεταφέρονται στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας το 2025.