Το Φεστιβάλ Μηδέν αποτελούσε μια γιορτή της βιντεοδημιουργίας, ανοίγοντας ένα παράθυρο στον κόσμο, μεταφέροντας έργα από όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης στην Καλαμάτα. Κεντρικός άξονας του φεστιβάλ ήταν η ελεύθερη παρουσίαση, ανάδειξη και ανάπτυξη της ελληνικής και διεθνούς τέχνης του βίντεο και των νέων μέσων, σε μια εποχή όπου η εικόνα και η τεχνολογία διαδραματίζουν όλο και πιο κυρίαρχο ρόλο. Ξεπερνώντας τα όρια της πόλης, το Φεστιβάλ Μηδέν έχει παρουσιάσει ενότητες προβολών σε ειδικές διοργανώσεις και εκθέσεις σε διάφορες πόλεις, ενώ έχει συνεργαστεί με άλλα φεστιβάλ στην Ελλάδα και σε παγκόσμιο επίπεδο, τοποθετώντας την Μεσσηνία στον χάρτη της σύγχρονης τέχνης.
Περισσότερο εξωστρεφές, το Φεστιβάλ του Δρόμου αποτελούσε την μοναδική εκδήλωση στην Καλαμάτα που αγκάλιαζε με συντριπτικά ποσοστά τις νεανικές ηλικίες. Με μια σειρά από παράλληλες δράσεις, συναυλίες και εκστρατείες ενημέρωσης για τις αξίες του εθελοντισμού, της αλληλεγγύης και της συνεργασίας, αξίες συνυφασμένες με την ίδια την διοργάνωση, το Φεστιβάλ του Δρόμου έφτασε να φιλοξενεί κατά την διάρκειά του 20 παράλληλες δραστηριότητες και περισσότερους από 10.000 επισκέπτες, αποτελώντας έτσι ένα μοναδικό διαφημιστή της πόλης στο ξένο εφηβικό κοινό, τους εν δυνάμει μελλοντικούς τουριστικούς επισκέπτες της πόλης.
Και τα δύο φεστιβάλ δεν ήταν πρωτόλεια εγχειρήματα, αλλά πολυετείς και πολύπειρες εκδηλώσεις με σταθερό χαρακτήρα και διαμορφωμένο κοινό με αφιλοκερδή στόχευση χωρίς οικονομικό αντίτιμο. Παράλληλα, μια άλλη ενδιαφέρουσα ομοιότητά τους είναι ο τρόπος που αξιοποιούσαν τον δημόσιο χώρο. Εγκατεστημένες σε δύο χώρους που έχουν πολλά περιθώρια αξιοποίησης, το Φεστιβάλ Μηδέν αναδείκνυε το Ιστορικό Κέντρο ως ένα εκσυγχρονισμένο πολιτιστικό θύλακα και το Φεστιβάλ του Δρόμου πλούτιζε το ημερολόγιο δράσεων του Πάρκου, αναγκαία συνθήκη για την επανάχρηση και εκμετάλλευση του χώρου καθ' όλη την διάρκεια της χρονιάς.
Ανεξάρτητα από τους λόγους που οδήγησαν στη μη πραγματοποίηση των φετινών εκδηλώσεων, υπάρχουν συνθήκες που έπρεπε να είχαν υλοποιηθεί καιρό τώρα για να εξασφαλίζουν την αυτοτέλεια των Φεστιβάλ και την απρόσκοπτη λειτουργία τους. Συνθήκες, που είτε με πρωτοβουλία του Δήμου, είτε μέσω ιδιωτικών πρωτοβουλιών, πρέπει το συντομότερο να εξευρεθούν.
Κατ' αρχάς υπάρχει η κοινή ανάγκη όλων των σχημάτων που δραστηριοποιούνται στην πόλη για την κάλυψη παγίων αναγκών και κυρίως ανάγκη για μόνιμους χώρους. Η εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης εγκατάστασής τους σε αχρησιμοποίητα δημοτικά και δημόσια κτίρια, τα οποία ενδεχομένως είναι σε εγκατάλειψη, είναι ευκαιρία να αξιοποιηθούν με μια μακροπρόθεσμη προοπτική. Η δημιουργία μόνιμων δομών και η εξεύρεση λύσεων για τη στέγαση των ομάδων, που επί χρόνια παράγουν πολιτισμό στην πόλη, θα έδινε το έναυσμα και για ένα εξωστρεφές άνοιγμα για συνεργασίες και προβολή αυτών των δραστηριοτήτων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Έπειτα η επένδυση στην αγορά τεχνολογικού εξοπλισμού είναι βέβαιο ότι μακροπρόθεσμα θα εξοικονομούσε σημαντικά κονδύλια από τους προϋπολογισμούς των εκδηλώσεων, αλλά και από τις μισθώσεις του Δήμου, ενώ μια μακροχρόνια συμφωνία με τους πάντα απαραίτητους επαγγελματίες του ήχου και της εικόνας που δραστηριοποιούνται στην πόλη για την παροχή τεχνικών υπηρεσιών, θα διευκόλυνε στην επίτευξη καλύτερων τιμών, και θα τους απελευθέρωνε από τον βραχνά να προσπαθούν να ανταπεξέλθουν με τον καλύτερο τρόπο κάτω από δυσμενείς συνθήκες ασφυκτικού χρόνου.
Ένας προγραμματισμός σε βάθος χρόνου θα τοποθετούσε σε μια σειρά όλα τα ζητήματα παραγωγής που προκύπτουν, επιτρέποντας στους δημιουργούς τους να ασχολούνται απρόσκοπτα με τον καλύτερο προγραμματισμό και με την παραγωγή του πολιτιστικού έργου και όχι με αντιπαραγωγικά ζητήματα, που λειτουργούν εις βάρος της καλλιτεχνικής δημιουργίας, και θέτουν σε κίνδυνο την πραγματοποίησή τους.
Το Φεστιβάλ Μηδέν και το Φεστιβάλ του Δρόμου αποτελούν δύο μοναδικούς φάρους δημιουργίας για την πόλη. Ας ελπίσουμε ότι φέτος είναι η μοναδική φορά που δεν εξέπεμψαν.
*Διπλ. πολ. μηχανικός ΕΜΠ, MSc