Με το σοβαρό αυτό πρόβλημα έχει ασχοληθεί το ΤΕΙ Πελοποννήσου. Έχει κάνει έρευνες, έχει βρει ποιο είναι το έντομο που ξεραίνει τις βελόνες των ελάτων, η υγεία των οποίων εξασθενεί και με τη συμβολή και άλλων παραγόντων τα προσβεβλημένα δέντρα πεθαίνουν.
Η Kalamata Journal μίλησε με τον επίκουρο καθηγητή του ΤΕΙ, Επαμεινώνδα Κάρτσωνα, που παρακολουθεί το φαινόμενο και έχει λάβει μέρος στις έρευνες, οι οποίες όμως χρειάζεται να συνεχιστούν. Και για να γίνει αυτό χρειάζεται να βρεθεί χρηματοδότηση μέσα από κάποιο ευρωπαϊκό ή άλλο πρόγραμμα.
«Το πρόβλημα δημιουργείται από μια μικρή πεταλούδα, το έντομο Epinotia subsequana Haw (Lepidoptera, Tortricidae)», μας είπε ο κ. Κάρτσωνας και εξήγησε πως προσβάλλεται το δέντρο: «Τη μικρή αυτή πεταλούδα δύσκολα μπορούμε να τη δούμε. Πετάει την περίοδο του Απριλίου και Μαΐου. Πηγαίνει στις βελόνες των φύλλων των ελάτων και γεννάει τα αυγά της. Τον Ιούνιο γίνεται η εκκόλαψη και βγαίνουν οι προνύμφες, που υπονομεύουν τα φύλλα του δέντρου, μπαίνουν τρώνε τις βελόνες. Σε επόμενα στάδια πηγαίνουν και σε άλλες βελόνες. Την περίοδο από το τέλος Αυγούστου μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου περίπου, ανάλογα με τον καιρό, πέφτουν από το δέντρο, μπαίνουν στο χώμα και «νυμφώνονται» μέχρι την επόμενη Άνοιξη που θα βγουν πάλι πεταλούδες και θα συνεχιστεί αυτός ο κύκλος».
Το θετικό, σημείωσε ο κ. Κάρτσωνας, είναι ότι βγαίνει μόνο μια γενιά του εντόμου κάθε χρόνο. Σε διαφορετική περίπτωση, υπογράμμισε, η προσβολή στα έλατα θα ήταν πολύ πιο μεγάλη.
Κάτι ανάλογο, πρόσθεσε ο καθηγητής του ΤΕΙ, είχε παρατηρηθεί, πάλι στο δάσος της Βασιλικής, το 1984. Σημείωσε επίσης ότι η ίδια μικρή πεταλούδα υπάρχει στη Ευρώπη και έχει προκαλέσει ζημιές σε δάση στη Γαλλία και στα Βαλκάνια.
Όπως τόνισε ο κ. Κάρτσωνας, «η ζημιά είναι μεγάλη. Φέτος έχει έρθει και στο όρος Καλάθι, έχει περάσει ένα μεγάλο μέρος του Ταϋγέτου». Σημείωσε πάντως ότι κίνδυνος να ξεραθεί ολόκληρο το δάσος δεν υπάρχει, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι σοβαρή η ζημιά που γίνεται στο δασικό οικοσύστημα. Μια ζημιά που πέρα από τις έμμεσες ή άμεσες επιπτώσεις που μπορεί να έχει στη ζωή του ανθρώπου, σίγουρα μπορεί να έχει άμεσες συνέπειες σε ορισμένους κλάδους, όπως για παράδειγμα της μελισσοκομίας.
Το ΤΕΙ Πελοποννήσου ασχολήθηκε με αυτό το πρόβλημα με τον καθηγητή εντομολογίας Δρ. Γεώργιο Σταθά, ενώ προσκλήθηκαν για εκτιμήσουν την κατάσταση και να δώσουν τις γνώσεις τους ο ερευνητής Δρ. Δημήτρης Αβτζής από το Εργαστήριο Δασικής Εντομολογίας του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών Θεσσαλονίκης και ο ερευνητής ο Δρ. Δημήτρης Κοντοδήμας, από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο.
Για την καταπολέμηση αυτού του εντόμου, μας είπε ο κ. Κάρτωνας, υπάρχει φυσικός εχθρός. «Είναι ένας μύκητας που φαίνεται ότι προσβάλλει το έντομο όταν είναι στο στάδιο της νύμφης. Χρειάζεται όμως αυτό να το εξακριβώσουμε. Εμείς ό,τι μπορούσαμε να κάνουμε μόνοι μας το κάναμε. Καλέσαμε και άλλους ειδικούς. Τώρα πρέπει να βρεθεί ένα χρηματοδοτικό πρόγραμμα για να γίνει μια πιο συστηματική μελέτη. Καλό θα ήταν να πάρουμε δείγματα από τις προνύμφες, να δούμε αν αυτός ο μύκητας δουλέψει και να δούμε τι θα γίνει την άνοιξη με τα ακμαία. Είμαστε πάντως στην αναζήτηση ενός τέτοιου προγράμματος, κυρίως σε συνεργασία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου».
Υπάρχει ωστόσο και μια ελπίδα το πρόβλημα αυτό να αντιμετωπιστεί μόνο του. Όπως ανέφερε ο κ. Κάρτωνας, και το 1984 που σημειώθηκε η ίδια επιδημία στο δάσος της Βασιλικής, το πρόβλημα κράτησε τρία χρόνια. Φαίνεται, ενδεχομένως, ότι στον τρίτο χρόνο είχε αναπτυχθεί ο μύκητας που αποτελεί το φυσικό εχθρό του εντόμου και κατάφερε να ελέγξει τον πληθυσμό της πεταλούδας μόνος του. Και τώρα λοιπόν το πρόβλημα στο δάσος της Βασιλικής βρίσκεται στην τρίτη του χρονιά. Κατά συνέπεια, υπάρχει μια αγωνία για το τι θα γίνει την Άνοιξη του 2016.
Παρ’ όλα αυτά όμως, το πρόβλημα δεν μπορεί να αφεθεί στην τύχη του, όταν μάλιστα έχει εξαπλωθεί σε μια τόσο μεγάλη έκταση του Ταϋγέτου…
Στ.Μ.
