«Σαράντα χρόνια μελετάω τη γλώσσα και ακόμη βρίσκω καινούργια πράγματα που δεν ξέρω» εξομολογήθηκε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην υπουργός Παιδείας. «Αν νομίζετε ότι η σχέση σας με τη γλώσσα σταματάει με το που τελειώνει το σχολείο, κάνετε λάθος. Αν πιστεύετε ότι δεν έχετε ανάγκη από γραμματική και γλώσσα, έχετε πρόβλημα, παίρνετε διαζύγιο από τη σκέψη σας. Χρειάζεται συνεχής αυτομόρφωση ως το τέλος. Ο Βιτγκενστάιν έλεγε “ο κόσμος μου είναι η γλώσσα μου” και ο Ρολάν Μπαρτ “ο κόσμος μας είναι τα κείμενά μας”».
Ο κ. Μπαμπινιώτης πρότεινε έναν άλλο τρόπο διδασκαλίας της γλώσσας, ιδίως από τους εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, όπου θα δίνεται έμφαση όχι στις σημασίες των λέξεων αλλά στις έννοιες. «Αν διδάσκω λέξεις ως σημασίες χωρίς τις έννοιές τους, έχω κάνει ένα θανάσιμο λάθος. Δε μπορείς να κάνεις γραμματική χωρίς τη φιλοσοφία. Οι δάσκαλοι, με τον τρόπο τους, θα πρέπει να τα δώσουν αυτά τα πράγματα».
Ο καθηγητής τάχθηκε κατά του φορμαλισμού, που αχρηστεύει τη γραμματική και τη σύνταξη, και υπέρ της ουσίας, σημειώνοντας: «Λες στον μαθητή “Ποιόν ενεργείας” και σε κοιτάει λες και τρελάθηκες. Πες του: “Χωρίς το χρόνο δεν υπάρχεις!”».
Επικαλέστηκε επίσης τον διάσημο γλωσσολόγο Νόαμ Τσόμσκι, ο οποίος υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος γεννιέται με γλωσσικές καταβολές, «είναι βιολογικά προσδιορισμένος από πλευράς γλώσσας». Έτσι ένα μικρό παιδί έχει τη δυνατότητα να καταλαβαίνει πράγματα που δεν έχει ξανακούσει. Σύμφωνα με τον Αμερικανό καθηγητή, τα παιδιά έχουν έναν έμφυτο μηχανισμό που τα βοηθά να κατακτήσουν τη γλώσσα.
«Πού χτίζεται η γνώση - κατάκτηση της γλώσσας; Στο Δημοτικό. Εκεί το παιδί αφομοιώνει στοιχεία, γραμματική, σύνταξη. Από τα 3 έως τα 5 έχει μάθει να μιλάει. Στο Δημοτικό, από 6 έως 12, δίνουμε τη συνειδητοποίηση αυτών που ήδη λέει το παιδί». Από τα 13 έως τα 18, πρόσθεσε, υπάρχει η ικανότητα του εμπλουτισμού.
«Σήμερα δεν έχουμε γλωσσικό ζήτημα, έχουμε ζήτημα ποιότητας της γλώσσας» σχολίασε ο κ. Μπαμπινιώτης, ενώ για τα προβλήματα της παιδείας είπε: «Οι μεγάλες αποφάσεις για την παιδεία παίρνονται από απαίδευτους. Από ανθρώπους οι οποίοι μπορεί να έχουν πτυχία αλλά δεν έχουν καλλιέργεια, ευαισθησία, παιδεία, πολιτισμό».
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο κ. Μπαμπινιώτης αναφέρθηκε και στο τελευταίο του βιβλίο «Σύγχρονη σχολική γραμματική για όλους», ενώ ενημέρωσε το κοινό ότι διαθέτει ιστότοπο αλλά και σελίδα στο facebook όπου γράφει διάφορα για τη γλώσσα. «Έχω και ιστοσελίδα και facebook! Αφού θέλετε facebook και όλα εκεί τα διαβάζετε, θα σας περιμένω κι εγώ στο facebook!».
Μαρία Νίκα
