Αυτή την πρόταση την καταθέτω με βάση την προσωπική μου εμπειρία ως ανθρώπου του πολιτισμού, που εδώ και χρόνια δραστηριοποιείται στην Καλαμάτα, αλλά και με γνώμονα το πώς λειτουργούν αποτελεσματικά οι Δήμοι σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις.
Σε πολλές από αυτές, η τέχνη είναι μέρος της καθημερινής ζωής, στηρίζεται σε απλούς κανόνες, μικρές επιχορηγήσεις και διαφανείς διαδικασίες, που επιτρέπουν στους καλλιτέχνες να δημιουργούν και στις κοινωνίες να ανθίζουν.
Ένα σύγχρονο δημοτικό μοντέλο πολιτιστικής ανάπτυξης μπορεί να στηριχθεί σε τέσσερις ουσιαστικούς άξονες: στήριξη, συνεργασία, διαφάνεια και προσβασιμότητα.
Πρώτος άξονας είναι η σταθερή ενίσχυση των πολιτιστικών συλλόγων και των καλλιτεχνικών ομάδων.
Μέσα από ένα ετήσιο πρόγραμμα μικρών επιχορηγήσεων, από 1.000 έως 5.000 ευρώ, κάθε φορέας μπορεί να σχεδιάζει δράσεις με συνέπεια, να προγραμματίζει παραστάσεις, εκθέσεις ή εκπαιδευτικά προγράμματα και να έχει τη σιγουριά μιας οργανωμένης διαδικασίας στήριξης.
Η αξιολόγηση των προτάσεων από μια επιτροπή όπου συμμετέχουν αιρετοί, καλλιτέχνες και εκπρόσωποι συλλόγων εξασφαλίζει αντικειμενικότητα και εμπιστοσύνη.
Δεύτερος άξονας είναι η πρόσβαση στους χώρους.
Πόσο όμορφο θα ήταν αν κάθε σχολείο, παλιά εκκλησία, αίθουσα ή αποθήκη μπορούσε να φιλοξενήσει μια μικρή πρόβα, ένα εργαστήριο ή μια έκθεση;
Ένας ενιαίος κατάλογος δημοτικών χώρων, διαθέσιμος ηλεκτρονικά, μπορεί να μετατρέψει την πόλη σε ανοιχτό πεδίο δημιουργίας.
Με απλή αίτηση και γρήγορη έγκριση, οι καλλιτέχνες θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν τους χώρους της πόλης με σεβασμό και φροντίδα.
Τρίτος άξονας, η διαφάνεια και η άμεση επικοινωνία.
Μια διαδικτυακή σελίδα όπου δημοσιεύονται οι δράσεις, τα ποσά και τα ονόματα των συλλόγων, σε συνδυασμό με έναν “χάρτη πολιτισμού” που δείχνει τις ενεργές ομάδες κάθε περιοχής, δίνει εικόνα ζωντανής συμμετοχής και παρακινεί νέες συνεργασίες.
Παράλληλα, ένα πρόγραμμα μικροχρηματοδότησης ανεξάρτητων δημιουργών, με μικρά ποσά, γρήγορη διαδικασία και δημόσια παρουσίαση του έργου, μπορεί να λειτουργήσει σαν φυτώριο νέων ιδεών.
Τέταρτος άξονας είναι η εξασφάλιση υποδομών
Δημιουργία μιας δημοτικής αποθήκης εξοπλισμού, με φώτα, μικρόφωνα, πανιά και καθίσματα, θα μπορούσε να λειτουργεί σαν “βιβλιοθήκη υλικού” για τις ομάδες που δεν διαθέτουν τεχνικά μέσα.
Αντίστοιχα, το βεστιάριο του ΔΗΠΕΘΕ θα μπορούσε να ανοίξει τις πόρτες του στους συλλόγους, δημιουργώντας έναν πραγματικό κύκλο ανακύκλωσης δημιουργικών πόρων.
Στο κέντρο όλων αυτών χρειάζεται ένας ανθρώπινος συνδετικός κρίκος: ένα Δημοτικό Γραφείο Πολιτισμού με υπεύθυνους ανά γειτονιά, που θα επικοινωνούν με τις ομάδες, θα συντονίζουν δράσεις και θα προσφέρουν ενημέρωση για προγράμματα και ευκαιρίες.
Ένα τέτοιο δίκτυο θα έκανε τον Δήμο συνοδοιπόρο, όχι παρατηρητή της πολιτιστικής ζωής.
Η εφαρμογή ενός τόσο ρεαλιστικού πλαισίου δεν απαιτεί μεγάλα κονδύλια, μόνο συνέπεια, συντονισμό και πίστη στη δύναμη της συνεργασίας.
Με έναν προϋπολογισμό περίπου 50.000 ευρώ τον χρόνο, μια πόλη μπορεί να γεμίσει με ζωή, φως και ανθρώπινες ιστορίες.
Ο πολιτισμός είναι το καθημερινό οξυγόνο των πόλεων, η γέφυρα που ενώνει τους ανθρώπους, και η πιο γνήσια μορφή ανάπτυξης που μπορούμε να προσφέρουμε στους πολίτες.
Μαρία Σκαφιδά
Ηθοποιός - Σκηνοθέτρια
Ιδρύτρια της “Αυτοσχέδιας Σκηνής” και του “Θεάτρου Βαγόνι”
