ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΣΟΦΙΑΣ ΓΙΑΝΝΑΡΗ
Χωρίς να παρουσιαστεί και να συζητηθεί στο Δημοτικό Συμβούλιο Μεσσήνης, η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την πολεοδόμηση των περιοχών ΠΟΕ1(Μαυρομμάτι) και Μπούκα θα τεθεί αύριο, Τρίτη, στη συνεδρίαση της Περιφερειακής Επιτροπής Περιβάλλοντος για γνωμοδότηση. Η Επιτροπή θα συνεδριάσει στις 12.30 το μεσημέρι στα γραφεία της Περιφέρειας και το θέμα της στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων είναι 1ο στην ημερήσια διάταξη…
Είναι ένα ιδιαίτερα σοβαρό ζήτημα και προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι η δημοτική αρχή δεν κάλεσε το Δημοτικό Συμβούλιο σε ενημέρωση, όπως και τους ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες και πολίτες, κάτι που είχε κάνει σε προηγούμενες φάσεις της διαδικασίας προς την πολεοδόμηση, κυρίως της περιοχής της Μπούκας.
Υπάρχουν θέματα που πρέπει να διευκρινιστούν και θα βοηθούσε προς αυτή την κατεύθυνση ο διάλογος στο Δήμο Μεσσήνης, όπως το ζήτημα για το ρυμοτομικό σχέδιο του 1882 στη Μπούκα, που ο δήμαρχος, Γιώργος Αθανασόπουλος και ο μελετητής έλεγαν ότι ισχύει και σήμερα ή οι προϋποθέσεις που διασφαλίζουν τη γεωλογική καταλληλότητα της περιοχής για την ανάπτυξη της πολεοδόμησης.
Σημειώνεται ότι το Τμήμα Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας εκφράζει προς το υπουργείο Περιβάλλοντος την εξής γνώμη: “...η Υπηρεσία μας, εκτιμώντας τα διαθέσιμα δεδομένα από την διαβιβασθείσα μελέτη, δεν έχει κατ’ αρχήν αντίρρηση για την έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που αφορά στο θέμα” θέτοντας όμως συγκεκριμένες παρατηρήσεις.
ΣΟΦΙΑ ΓΙΑΝΝΑΡΗ
Κατά τη διαδικασία της διαβούλευσης η δημοτική σύμβουλος Μεσσήνης, υπέβαλε εγγράφως τις εξής δύο παρατηρήσεις:
° “Θα αναφερθώ, κατ’ αρχας, σε ένα θέμα που έχει προκύψει εκ του μη όντος κατά τη γνώμη μου,το οποίο μάλιστα, ενώ δεν έχει σχέση με την πολεοδόμηση της ΜΠΟΥΚΑΣ ,συντηρείται μέσω της ΣΜΠΕ.
Πρόκειται για το ρ.σ. ΜΠΟΥΚΑΣ ( ΒΔΕΛΛΑ 24-08-1882 /ΦΕΚ 93Α και τον ν.ΡΜΘ/1886.
Το θέμα αυτό τέθηκε για πρώτη φορά σε ενημερωτική εκδήλωση του Δ. Μεσσήνης στις 27/02/2025 και μάλιστα με απόλυτη βεβαιότητα για την ισχύ του, από τον εκπρόσωπο του μελετητικού γραφείου ENCODIA ο οποίο ανέφερε σχετικά: « με βάση στοιχεία από το Υπουργείο, διαπιστώσαμε ότι το ρ.σ.του 1882 ισχύει και πρέπει να εφαρμοστεί, κάτι που μας δίνει την εξαιρετικά μεγάλη ευκαιρία να διπλασιάσουμε χωρίς καθόλου κόπο το αποτέλεσμα, δηλαδή να έχουμε μια εξαιρετικά μεγάλη ομοιόμορφη περιοχή (320+260=580 στρέμματα ) που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως β´ κατοικία.
Η τοποθέτησή του αυτή είχε βέβαια την αποδοχή της ΔΑ που ήταν παρούσα.
Επειδή η άποψη που διατυπώθηκε ήταν σε πλήρη αντίθεση με την κρατούσα, σύμφωνα με την οποία το ρ.σ.του 1882 δεν ισχύει, αναζητήσαμε και βρήκαμε σχετικά στοιχεία, τα βασικότερα από τα οποία είναι:
1) Ή γνωμοδότηση 558/92 του ΝΣΚ, η οποία προέκυψε μετά από σχετικό ερώτημα του ΥΠΕΧΩΔΕ και μετά από εμπεριστατωμένη ανάλυση καταλήγει: «Ως εκ τούτου το άνω εγκριθεν ρ,σ, έπαυσε να ισχύει χωρίς να παρίσταται ανάγκη ανάκλασής του», «γιατί δεν τηρήθηκε η οριζόμενη από τον ν.ΡΜΘ/1866 διαδικασία παραχώρησης οικοπέδων, ούτε έγινε απαλλοτρίωση των υπαγομενων στο σχέδιο ιδιωτικών ακινήτων.»
Η γνωμοδότηση αυτή έγινε δεκτή από τον Υπουργό με την 108101/11133/08-12-1993 απόφασή του.
2)Η απόφαση 2504/2009 ΣτΕ
Μετά από προσφυγή ιδιοκτήτριας οικοπέδου στην περιοχή της ΜΠΟΥΚΑΣ,με την οποία ζητούσε να ακυρωθεί η άρνηση της Πολεοδομίας να της χορηγήσει σχετική Ο.Α., το δικαστήριο αφού υιοθέτησε πλήρως την ανωτέρω γνωμοδότηση εξέδωσε την απόφαση αυτή. Απέρριψε την αίτηση ακυρώσεως «διότι το σχέδιο πόλης έπαυσε να ισχύει, χωρίς να παρίσταται ανάγκη ανάκλησής του.»
3) Η απόφαση 1856/2016 ΣτΕ
Εκδόθηκε μετά από προσφυγή ιδιοκτητών οικοπέδων στην περιοχή, που ζητούσαν την ακύρωση της απόφασης με την οποία εγκρίθηκε το ΓΠΣ Μεσσήνης (ΦΕΚ ΑΑΠΘ 304/26-06-2009), διότι δεν έλαβε υπόψη ότι εκεί υπάρχει ρ.σ. και ομώνυμος συνοικισμός στον οποίο βρίσκονταν τα ακίνητά τους και είναι απορριπτική. Σημειωτέον ότι κατά την εκδίκασή της κατατέθηκαν συμβόλαια εκ μέρους τον ιδιοκτητών ‘που βέβαια περιέγραφαν τα ακίνητα ως εκτός σχεδίου.
Από τα προηγούμενα προκύπτει, σαφώς κατά την άποψή μου, ότι το συγκεκριμένο ρ.σ. έχει πάψει να ισχύει, χωρίς να γίνεται κάποια διάκριση μεταξύ ισχύος και εφαρμοσιμότητάς του, ούτε βέβαια να αναγνωρίζεται η δυνατότητα επαναφοράς του σε ισχύ, υπό οποιεσδήποτε προϋποθέσεις.
Παρ’ ότι όμως σε επόμενη συνεδρίαση του ΔΣ Μεσσήνης κατέθεσα την άποψή μου για όλα αυτά και μάλιστα υπέβαλα στο προεδρείο αντίγραφα των παραπάνω νομικών εγγράφων, υπήρξε συνέχεια εκ μέρους της ΔΑ, με συσχέτιση μάλιστα του θέματος με την ΣΜΠΕ. (Δήλωση δημάρχου- Kalamatajournal 20/03/25) : «Κατά την έρευνα που έγινε διαπιστώσαμε ότι υπάρχει το σχέδιο πόλης του 1882, το οποίο είναι σε ισχύ. Ουδέποτε έχει καταργηθεί. Άρα το σχέδιο έχει χάσει την εφαρμοστική του ισχύ, την οποία θα επαναφέρουμε μέσα από την καινούργια ΣΜΠΕ»!
Τελικά στην ΣΜΠΕ που έχει κατατεθεί, ενώ διατυπώνεται η άποψη ότι «το ρ.σ. του 1882 ουδόλως επηρεάζει την παρούσα διαδικασία (Πολεοδόμησης), κάτι που για μας ήταν απ’ αρχής δεδομένο, το θέμα δεν τελειώνει εκεί. Αντίθετα, υπάρχουν αρκετές αναφορές περί ύπαρξη εγκεκριμένου σχεδίου με Β.Δ. του 1882 του ρ.σ. ΜΠΟΥΚΑΣ, καθώς και απόψεις περί του ν. ΡΜΘ/1866 αβάσιμες νομικά.
Συγκεκριμένα: 1) Στην περιγραφή της προς Πολεοδόμηση περιοχής της ΜΠΟΥΚΑΣ αναφέρεται επανειλημμένα οτι τμήμα της έκτασης του παλαιού ΓΠΣ έχει εγκεκριμένο ρ.σ. του 1882 (σελίδες 3,13,42,108).
2) Οι λόγοι για τους οποίους ο ν. ΡΜΘ/1866 χαρακτηρίζεται μη εφαρμόσιμος σήμερα, όπως και οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες αναφέρεται ότι αυτό μπορεί να καταστεί ισχυρό και να ληφθεί υπόψη, δεν είναι σύμφωνοι με τη γνωμοδότηση 558/92, ούτε με το σκεπτικό της απόφασης 2504/2009 ΣτΕ.
Όλα αυτά συντηρούν μια ασάφεια και σύγχυση για το θέμα, η σκοπιμότητα της οποίας γίνεται εύκολα αντιληπτή.
Δεν συνάδουν όμως με τη σοβαρότητα που πρέπει να έχει μια τέτοια μελέτη, ενώ ενδεχομένως μπορούν να αποτελέσουν στοιχεία για την αμφισβήτηση της διαδικασίας.
Η Αρμόδια Αρχή οφείλει, κατά την άποψή μου, να κάνει τις απαραίτητες διορθώσεις ώστε οι όποιες αναφορές στο θέμα να είναι σύμφωνες με τη γνωμάτευση 558/92 του ΝΣΚ.
Εκτός, βέβαια και έχει άλλη άποψη σχετικά με το ρ.σ. ΜΠΟΥΚΑΣ του 1882 και τον ν.ΡΜΘ/1866, οπότε ασφαλώς θα την διατυπώσει και θα την τεκμηριώσει νομικά”.
° “Αναγνωρίζεται ότι η προτεινόμενη Πολεοδόμηση των περιοχών ΠΟΕ1 & ΜΠΟΥΚΑ αποσκοπεί στην αξιοποίηση και ανάπτυξή τους σύμφωνα με τα προβλεπόμενα του εγκεκριμένου ΓΠΣ, άρα, τελικά, προς όφελος του περιβάλλοντος.
Οι παρατηρήσεις, λοιπόν, για την ΣΜΠΕ περιορίζονται κυρίως στον προσδιορισμό των τομέων στους οποίους οι επιπτώσεις θα είναι σοβαρές. Πρέπει, ταυτόχρονα, να συμβάλουν στην αποσαφήνιση όσων πρέπει να γίνουν για την αντιμετώπισή τους.
Με βάση αυτό και σε συνδυασμό με τις ιδιαιτερότητες των δύο περιοχών, κρίνω σκόπιμο να σταθώ στα ακόλουθα:
1) Οι περιοχές ΠΟΕ1 και ΜΠΟΥΚΑ, σύμφωνα με τον ΣΜΠΕ βρίσκονται εντός ζώνης ΔΥΚΠ και αναφέρεται ότι έχουν σημειωθεί σε αυτές αρκετά πλημμυρικά συμβάντα.
Ταυτόχρονα η περιοχή της ΜΠΟΥΚΑΣ προτείνεται από τη μελέτη γεωλογικής καταλληλότητας που έχει εγκριθεί να θεωρηθεί κατάλληλη υπό προϋποθέσεις για την οικιστική ανάπτυξη κατοικίας (υψηλή στάθμη υπογείου νερού κ.ά.)
Συνεπώς πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα στη ΣΜΠΕ η ανάγκη λήψης απαραίτητων τεχνικών μέτρων για την αντιμετώπιση σχετικών προβλημάτων.
2) Δίκτυα ύδρευσης- αποχέτευσης
Αναγνωρίζεται, βέβαια, ότι αυτά θα επιβαρυνθούν από τη σχεδιαζόμενη οικιστική ανάπτυξη των δύο περιοχών. Όμως δεν γίνεται αναφορά στην κατάσταση των δικτύων στις περιοχές αυτές, ούτε γίνεται σαφές ότι η ύπαρξή τους αποτελεί βασική προϋπόθεση για την υλοποίηση του σχεδίου χωρίς σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Όταν, μάλιστα, όπως αναφέρεται, μέχρι το 1993 που ουσιαστικά σταματησαν τα έργα ελλείψει χρημ/σεων, ο Δήμος Μεσσήνης είχε ολοκληρώσει την κατασκευή μόνο του 1/3 του 2/ντος (εσωτερικού δικτύου λυμάτων) της πόλεως και τα 3/4 περίπου του δικτύου αποχέτευσης ομβρίων”.
Στ.Μ.
