Δευτέρα, 01 Αυγούστου 2022 19:00

Το “δόλωμα” του χρόνου για την αποδοχή της μελέτης με τα αντιπλημμυρικά του Μορέα στην Καλαμάτα

Ο Νέδοντας του γλύπτη Γιάννη Γκούζου Ο Νέδοντας του γλύπτη Γιάννη Γκούζου

Σαν “δόλωμα” προκειμένου να αποσπαστεί η θετική γνώμη των συλλογικών οργάνων, ακούγεται ο ισχυρισμός ότι η μελέτη του Μορέα για τα αντιπλημμυρικά της Καλαμάτας μπορεί να ξεκινήσει να εφαρμόζεται από τις αρχές κιόλας του 2023 και να μπουν μπουλντόζες στο Νέδοντα το επόμενο 

καλοκαίρι. Και δίπλα σ’ αυτό τον ισχυρισμό πηγαίνει από κάποιους και η εκφοβιστική προειδοποίηση ότι δεν υπάρχει χρόνος να διερευνηθεί κάποια άλλη πρόταση, γιατί αν φουσκώσει ο Νέδοντας θα σημειωθούν ανυπολόγιστες καταστροφές με κίνδυνο να υπάρξουν ακόμη και θύματα…

Εκείνοι που εκφοβίζουν προκειμένου να επιβάλουν την επιδίωξή τους πρέπει πρώτα να απαντήσουν γιατί χρειάστηκε να περάσουν έξι χρόνια σχεδόν από την πλημμύρα του Σεπτέμβρη του 2016 μέχρι να έρθει στο Δημοτικό Συμβούλιο Καλαμάτας και στο Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων των αντιπλημμυρικών έργων του Μορέα για την αντιπλημμυρική προστασία της Καλαμάτας. 

Το κύριο ζήτημα όμως αυτή τη στιγμή είναι το “δόλωμα” της σχεδόν άμεσης έναρξης των εργασιών αντιπλημμυρικής προστασίας της πόλης και αν πράγματι μπορεί αυτό να συμβεί. 

Είπε ο κ. Γιάννης Καρνέσης, γενικός διευθυντης Συγκοινωνιακών Υποδομών του υπουργείου Υποδομών, στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμάτας, στις αρχές Ιουλίου, τότε που το Σώμα απέρριψε τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων του Μορέα για τα αντιπλημμυρικά, ότι το έργο μπορεί να ξεκινήσει σε μόλις 60 μέρες μετά την έγκριση της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ότι εάν η διαδικασία της έγκρισης και η προθεσμία των 60 ημερών έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τις αρχές του 2023 τότε τα έργα στο Νέδοντα θα μπορέσουν να ξεκινήσουν το επόμενο καλοκαίρι και για να ολοκληρωθούν θα χρειαστεί ακόμη ένα καλοκαίρι. 

Είπε συγκεκριμένα ο κ. Καρνέσης, σύμφωνα με τα πρακτικά του Δημοτικού Συμβουλίου (και πιο κάτω θα δούμε τι λέει και το Συμβούλιο της Επικρατείας): “Να πω το εξής, να πω το εξής: αφ’ ης στιγμής εγκριθούν οι Περιβαλλοντικοί Όροι, πριν από την οποιαδήποτε έναρξη κατασκευής θα παρέλθουν 60 ημέρες. Γιατί 60 ημέρες; Γιατί είναι η προθεσμία προσφυγής κατά της Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Αν υπάρξει προσφυγή κατά της Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης, η διαδικασία θα ανασταλεί, μέχρι να εξεταστεί η προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Έτσι; (...) Εάν υπάρξει επαναλαμβάνω και εάν δοθεί προσωρινή διαταγή απ’ το Συμβούλιο της Επικρατείας, διότι εάν δεν δοθεί προσωρινή διαταγή η διαδικασία προχωράει. Όλα θα κριθούν, λοιπόν, στο επίπεδο της προσωρινής διαταγής. Αν δεν δοθεί προσωρινή διαταγή, που σημαίνει ότι ο σχηματισμός του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε ως δόκιμη τη μελέτη καταρχήν, άρα δεν τίθεται θέμα αναστολής, τότε θα προχωρήσουμε”. 

Σε άλλο σημείο στην ίδια συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου ο κ. Καρνέσης είπε όταν ρωτήθηκε για πολλοστή φορά για το χρονοδιάγραμμα: “Είπα, είπα ότι είναι 2 καλοκαίρια, ο χρόνος που μεσολαβεί σε 2 καλοκαίρια υπό την προϋπόθεση ότι θα ξεκινήσουμε στις αρχές του 2023. Αν αυτό δεν γίνει, τότε προφανώς θα πούμε για κάτι άλλο. Όχι, δεν θα… δεν ξέρω πόσο θα είναι, αλλά αυτό προϋποθέτει ότι θα έχουμε 2 καλοκαίρια, δηλαδή 2 ξηρές περιόδους όπως λέμε για να μπορέσουμε να δουλέψουμε, να μπορέσουν να εκτελεστούν οι εργασίες. Αν όμως οι εργασίες ξεκινήσουν φθινόπωρο, τότε προφανώς μιλάμε για κάτι άλλο”.

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

Στην ίδια συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου ο κ. Καρνέσης είπε επίσης ότι στο πλαίσιο της μελέτης του Μορέα θα γίνει από το υπουργείο Υποδομών οριοθέτηση των ρεμάτων στα οποία θα πραγματοποιηθούν παρεμβάσεις: “Η οριοθέτηση των ρεμάτων που θα γίνει σε αυτή τη διαδικασία γίνεται από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, δεν εμπλέκεται στη διαδικασία ούτε ο Δήμος ούτε η Περιφέρεια ούτε η Αποκεντρωμένη. Είναι διαδικασία που γίνεται από το ίδιο το υπουργείο μέσω της Διεύθυνσης Αντιπλημμυρικών έργων”. 

Επειδή με το θέμα των οριοθετήσεων έχουμε ασχοληθεί από την εποχή που ο Δήμος Καλαμάτας επέλεξε να κατασκευάσει το Ανοιχτό Θέατρο μέσα στην κοίτη του Νέδοντα, χωρίς να έχει οριοθετηθεί ο χείμαρρος, ψάξαμε να δούμε τι ακριβώς ισχύει με την εκτέλεση έργων σε ρέματα και την οριοθέτησή τους. 

Βρήκαμε την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας 2165/2019, του Ε Τμήματος, που συνεδρίασε με την προεδρία του κ.Αθ.Ράντου, αντιπροέδρου του ΣτΕ. Η υπόθεση αφορά την τμηματική διευθέτηση του Ποδονίφτη. Τονίζεται ότι είναι άλλο η οριοθέτηση και άλλο η διευθέτηση. Μάλιστα κάποιοι από τη δημοτική αρχή που υπερασπίζονται σήμερα την πρόταση του Μορέα για τα αντιπλημμυρικά της Καλαμάτας, σχολιάζοντας άρθρα μας ότι το Ανοιχτό Θέατρο χτίζεται στον μη οριοθετημένο Νέδοντα υποστήριζαν ότι ο Νέδοντας έχει οριοθετηθεί στο σημείο του Ανοιχτού Θεάτρου και εννοούσαν ότι έχει διευθετηθεί η κοίτη του…

Στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας με αριθμό 2165/2019 είναι σαφέστατο ότι δεν μπορεί να ξεκινήσει κανένα αντιπλημμυρικό έργο σε ρέμα αν προηγουμένως δεν υπάρχει εγκεκριμένη οριοθέτηση. Πόσο γρήγορα λοιπόν θα ετοιμάσει το υπουργείο Υποδομών τις μελέτες οριοθέτησης, ώστε να ξεκινήσει το έργο από τις αρχές του 2023; Εδώ θυμόμαστε για την οριοθέτηση του Καραμπογιά χρειάστηκαν χρόνια, όχι μήνες και ολόκληρο Νέδοντα, έστω στο τμήμα που διασχίζει την πόλη, θα τον οριοθετήσει το υπουργείο σε εβδομάδες; Να επισημάνουμε για τον Καραμπογιά ότι ενώ οι μελέτες της οριοθέτηση ολοκληρώθηκαν, στη συνέχεια έμειναν στο συρτάρι!

Να δούμε τι ακριβώς σημειώνει το Συμβούλιο της Επικρατείας στην απόφαση 2165/2019 και στη Σκέψη 6: “...δεν αντίκεινται στο άρθρο 24 του Συντάγματος οι διατάξεις του Κεφ.Β’ του άρθρου 3 του ίδιου νόμου, οι οποίες προβλέπουν ότι δεν απαιτείται η έκδοση πράξης οριοθέτησης για τον καθορισμό των οριογραμμών ρέματος πριν από την έγκριση περιβαλλοντικών όρων έργων διευθέτησης ή και αντιπλημμυρικών έργων επί του ρέματος. Τούτε δε διότι, όπως προβλέπεται στις διατάξεις αυτές, η οικεία ΜΠΕ των έργων περιλαμβάνει την πρόταση οριοθέτησης για τον καθορισμό των οριογραμμών του επηρεαζόμενου ρέματος και, συνεπώς, οι μελέτες και οι ΑΕΠΟ των τεχνικών αυτών έργων, οι παραδοχές, οι προτάσεις και οι όροι αυτών, διαμορφώνονται ενόψει της ύπαρξης του ρέματος, όπως αυτή προκύπτει από τα νόμιμα στοιχεία οριοθέτησής του, κατά την ειδική δε πρόβλεψη του νόμου ο καθορισμός των οριογραμμών του ρέματος, η έκδοση δηλαδή της σχετικής διοικητικής πράξης, σε  κάθε περίπτωση, πρέπει να προηγηθεί της εκτελέσεως των έργων”. 

Δεν είναι όμως μόνο ο Νέδοντας το ζήτημα που απασχολεί η πρέπει να απασχολεί την πόλη και τους κατοίκους της. Είναι και τα ρέματα που καταργούνται στα δυτικά, η Λαγκάδα, το Ελαφογκρέμι και οι τεράστιες αλλαγές που πρόκειται να γίνουν στον Καραμπογιά. Η κατάργηση ρεμάτων είναι μια πάρα πολύ σοβαρή υπόθεση για τη νομοθεσία και το Σύνταγμα. Είναι δε χαρακτηριστικές οι αναφορές που γίνονται από το Συμβούλιο της Επικρατείας, στη απόφασή του 3232/2008: “...Τα ρέματα εκτός από παράγοντες αντιπλημμυρικής προστασίας αποτελούν επιπλέον φυσικούς αεραγωγούς και με τη χλωρίδα και πανίδα τους συνιστούν ιδιαίτερα οικοσυστήματα. Για τους λόγους αυτούς έχουν ζωτική σημασία για το οικιστικό και φυσικό περιβάλλον, ιδίως μάλιστα αυτά που διασχίζουν οικισμούς και προστατεύονται καθ όλη τους την έκταση και ανεξάρτητα από τις διαστάσεις τους, ώστε να διατηρείται η φυσική τους κατάσταση και να διασφαλίζεται η επιτελούμενη από αυτά λειτουργία της απορροής των υδάτων”. 

Ας απαντηθεί λοιπόν έστω τώρα: Πόσος χρόνος πραγματικά θα χρειαστεί για την οριοθέτηση του Νέδοντα και των υπόλοιπων ρεμάτων στα οποία θα γίνουν έργα από τον Μορέα; Βέβαια το πιο λογικό θα ήταν να απαντήσει κάποιος γιατί δεν προηγήθηκε οριοθέτηση σε όλο το μήκος των ρεμάτων, γιατί τότε θα είχαν οι μελετητές την ακριβέστερη εικόνα και τα πλήρη στοιχεία ώστε να επιλέξουν τα καταλληλότερα έργα για την αντιπλημμυρική προστασία της Καλαμάτας αλλά και την προστασία των ίδιων των ρεμάτων, όπως επιβάλλεται από τη νομοθεσία και το Σύνταγμα. 

Στ.Μ.