Σημειώνεται συγκεκριμένα στην απόφαση του υπουργείου Οικονομικών και της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Προγραμμάτων “Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή” και “Πολιτική Προστασία” - Υποδιεύθυνση Προγράμματος “Περιβάλλον και Πολιτική Αλλαγή” ότι “αποφασίζουμε”: “Την επιβολή ανάκτησης αχρεωστήτως ή παρανόμως καταβληθέντος ποσού ύψους δέκα εκατομμυρίων πεντακοσίων ενενήντα χιλιάδων διακοσίων είκοσι ευρώ 10.590.220,00 € που κρίθηκαν οριστικά ως μη επιλέξιμες από την Έκθεση Ελέγχου της ΕΔΕΑ, λαμβάνοντος υπόψη: Α) Την μη τεκμηρίωση από την αναθέτουσα αρχή ΦοΔΣΑ Πελοποννήσου του εύλογου της εκτιμώμενης αξίας (π/υ) της σύμβασης, Β) Τον προσδιορισμό των τεχνικών προδιαγραφών που δεν διασφάλισε την ισότιμη πρόσβαση όλων των υποψηφίων και τη μη δημιουργία εμποδίων στην ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού, Γ) Την μερική διαφοροποίηση του προκηρυγμένου κοι παραληφθέντος φυσικού αντικειμένου της ελεγχόμενης Πράξης με κωδ. ΟΠΣ 5185082 σε σχέση με την πρόσκληση 2786/16.03.2022 (ΑΔΑ: 6Ξ5Γ46ΜΤΛΡ-ΞΟ5) της ΕΥΔ του ΕΠ ΥΜΕΠΕΡΑΑ και τις αντίστοιχες αποφάσεις ένταξης Δ) Την μη τήρηση των Ειδικών Όρων της Έκθεσης Τεκμηρίωσης της Υπηρεσίας Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος (ΥΓΟΣ) από τον ΕΔΣΝΑ και Ε) την μη επαρκή διαδρομή ελέγχου για την αξιοπιστία του συστήματος καταγραφής και μέτρησης των λοιπών ανακυκλώσιμων υλικών που συλλέχθηκαν από τα Πολυκέντρα Ανακύκλωσης και εν συνεχεία δηλώθηκαν στο ΗΜΑ για τα έτη 2023 και 2024, καθώς και το ότι τα ευρήματα και η ΔΔ που επιβλήθηκε στον ΕΔΣΝΑ επιβάλλεται οριζόντια και στους άλλους ελεγχόμενους φορείς (ΦοΔΣΑ Πελοποννήσου και ΕΣΔΑΚ).

Το ανωτέρω ποσό ανακτάται στο σύνολό του σε βάρος των πόρων του δικαιούχου ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΟΔΣΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ με ΑΦΜ 997441443, αφορά δε τις δαπάνες που δεν περιλαμβάνονται στις ελεγχθείσες δαπάνες της οριστικής έκθεσης ελέγχου της ΕΔΕΑ και μέχρι του ποσού του 50% των συνολικών δαπανών”.

Η Ευγενία Κούβελα, δημοτική σύμβουλος της μείζονος μειοψηφίας (“Καλαμάτα_ΜΕΤΑ”), στη συνεδρίαση για τη λογοδοσία της δημοτικής αρχής έθεσε το ζήτημα των “Πολυκέντρων Ανακύκλωσης” και εκτός από το ζήτημα του προστίμου υπέβαλε και σειρά άλλων σχετικών ερωτημάτων που δεν απαντήθηκαν, από τη δημοτική αρχή, όπως για παράδειγμα το αν ο Δήμος έχει ή όχι έσοδα για τους χώρους που έχει παραχωρήσει για τη λειτουργία αυτών των πολυκέντρων και τι λέει επ αυτού η σχετική σύμβαση, για το αν το ενεργειακό κόστος για τη λειτουργία των Πολυκέντρων επιβαρύνει ή όχι τον Δήμο και τι προβλέπει η σχετική σύμβαση κ.ά.

Ειδικότερα τη τοποθέτηση της Ευγενίας Κούβελα είχε ως εξής: “Η επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ) διενήργησε έλεγχο στα πολυκέντρα ανακύκλωσης, κατόπιν εντολής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθόσον υπήρχαν καταγγελίες για "φωτογραφικό" διαγωνισμό και μια σειρά προβλημάτων στην υλοποίηση των συμβάσεων και τον τρόπο λειτουργίας τους. Υπήρξε ένα πρώτο πόρισμα που δημοσιοποιήθηκε εντός του έτους 2024 (πριν ένα χρόνο περίπου) που επιβάλει την επιστροφή-περικοπή του 25% της χρηματοδότησης που διατέθηκε από κοινοτικούς πόρους για την απόκτηση των πολυκέντρων ανακύκλωσης από τον φορέα διαχείρισης απορριμμάτων στην Αττική  (ΕΔΣΝΑ) τον ΦΟΔΣΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΉΣΟΥ και τον αντίστοιχο φορέα στην Περιφέρεια Κρήτης (ΕΣΔΑΚ).

Πρόσφατα, σε δεύτερο πόρισμά της για το ίδιο ζήτημα, η Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου εντοπίζει ανεπάρκειες και σειρά προβλημάτων στον τρόπο λειτουργίας στα κέντρα ανακύκλωσης, τα οποία οφείλουμε να σημειώσουμε, ότι τα διαχειρίζεται για λογαριασμό των φορέων η προμηθεύτρια εταιρεία. Σ'αυτό το δεύτερο πόρισμά της καταλήγει στην πρόταση επιστροφής ή παρακράτησης άλλων 2,9 εκατομμυρίων ευρώ ήτοι επιπλέον ποσοστού 25% του κόστους των ευρωπαϊκών πόρων που διατέθηκαν για την απόκτηση από την ΕΔΣΝΑ.

Όλοι βέβαια θα έχετε διαβάσει ότι την υπόθεση ερευνά και η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία όσον αφορά το μεγάλο κόστος απόκτησης και την γένει ορθή χρήση των Ευρωπαϊκών κονδυλίων. 

Επομένως εύλογα γεννώνται τα παρακάτω ερωτήματα 

1) Τι είδους σύμβαση έχει υπογραφεί και μεταξύ ποίων; α) Προμηθεύτρια εταιρία-ΦΟΔΣΑ Πελοποννήσου ή β) Προμηθεύτρια εταιρία-ΦΟΔΣΑ Πελοποννήσου- Δήμος Καλαμάτας; Την γνωρίζετε  τη σύμβαση, την έχετε μελετήσει, είναι σε ισχύ;

2) Προβλέπεται κάποιος έλεγχος-εποπτεία-επίβλεψη για την ορθή λειτουργία των προαναφερομένων πολυκέντρων και από ποιόν;

3) Υφίστανται αναλυτικά στοιχεία για το είδος κυρίως και για τις ποσότητες που συγκεντρώνονται;”. 

4) Τα υλικά που συλλέγονται δηλώνονται υπέρ του Δήμου στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων ΗΜΑ (βάση δεδομένων που λειτουργεί στο Υπουργείο Περιβάλλοντος);

5) Ποιό είναι το ποσοστό ανακύκλωσης που επιτυγχάνεται;

Δεδομένου ότι και στους μπλε κάδους συγκεντρώνονται τα ίδια υλικά, οι ίδιοι κωδικοί, τι ποσοστό επιτυγχάνεται στους μπλε κάδους τώρα και πριν την εγκατάσταση των σπιτιών ανταποδοτικής ανακύκλωσης; Το ερώτημά μου έχει να κάνει με το γεγονός ότι τα πολυκέντρα ανακύκλωσης αποκτήθηκαν και χρηματοδοτήθηκαν όχι για την ανακύκλωση συσκευασιών καθώς γι αυτά υπάρχει χωριστό σύστημα δηλαδή οι μπλε κάδοι που έχουν αναλάβει τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης απορριμμάτων (ΣΣΕΔ) και τα οποία χρηματοδοτούνται από περιβαλλοντικά τέλη αλλά για άλλα ανακυκλώσιμα υλικά άλλοι κωδικοί.

6) Στην περίπτωση επιβολής προστίμου-επιστροφής ποσοστού 25% ή 50%,  που είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα υπάρξει, αφού η λειτουργία των προαναφερομένων πολυκέντρων ανακύκλωσης είναι ίδια παντού, τι επιβάρυνση θα έχει ο Δήμος Καλαμάτας και συνεπώς οι Δημότες της πόλης; Γνωρίζουμε ότι οι ΦΟΔΣΑ δεν έχουν ίδια έσοδα, τα έσοδα τους είναι τα τέλη που πληρώνουν οι Δήμοι για τις υπηρεσίες που τους παρέχονται. 

Τέλος θα θέλαμε να μας πείτε α) για τα κριτήρια χωροθέτησης, δεδομένου ότι κάποια εξ αυτών δεν εξυπηρετούν τους δημότες β) Εάν πληρώνουν δημοτικά τέλη εφόσον καταλαμβάνουν δημόσιο χώρο και εάν όχι που προβλέπεται η εξαίρεση; και γ) Υπάρχει επίσημη ρευματοδότηση, υπάρχει σύνδεση με το δίκτυο της ΔΕΗ γιατί εκτός των άλλων είναι εξαιρετικά ενεργοβόρα”.

Στ.Μ.