Οι αναφορές για το κίνημα του πολιτισμού και του περιβάλλοντος της Καλαμάτας έγιναν από το δήμαρχο της δεκαετίας του ’80 και πρόεδρο του Διαζώματος, Σταύρο Μπένο, ενώ με τις τοποθετήσεις τους η συγγραφέας και οι συμπαρουσιάστριες του βιβλίου τον επιβεβαίωσαν, αναγνωρίζοντας ότι η Καλαμάτα είναι από τις μοναδικές πόλεις στη χώρα που διέσωσαν κομμάτι του αρχιτεκτονικού τους πλούτου και πολιτισμού.
Κομβικό σημείο, όπως τονίστηκε στην εκδήλωση, ήταν οι σεισμοί του 1986, όταν η δημοτική αρχή έδωσε αγώνα προκειμένου να εμποδίσει κατεδαφίσεις μέσα στην αναμπουμπούλα της καταστροφής, από ιδιοκτήτες που ήθελαν να φτιάξουν πολυκατοικίες και όταν στη συνέχεια ο ίδιος ο Δήμος αγόρασε παραδοσιακά κτίρια με τα λεφτά που είχαν προσφέρει απόδημοι και άλλοι άνθρωποι για τους σεισμοπαθείς, παρά τις πιέσεις τα χρήματα αυτά να δοθούν ως επιδόματα. Μάλιστα ο Σταύρος Μπένος σημείωσε ότι και ο Γιώργος Γεννηματάς τον πίεζε να μην υποχωρήσει και να αξιοποιήσει ο Δήμος τα χρήματα όπως είχε σχεδιάσει, λέγοντάς του ότι επιδόματα θα αναλάβει να δώσει το κράτος.
Μετά τους σεισμούς η συγγραφέας του βιβλίου, Καίτη Δημητσάντου-Κρεμέζη, ήρθε στην Καλαμάτα με φοιτητές της από την Αρχιτεκτονική Σχολή του Μετσόβιου Πολυτεχνείου, όντας σε συνεννόηση με το Δήμο, προκειμένου οι φοιτητές να αποτυπώσουν 23 παραδοσιακά κτίρια που υπέδειξε ο Δήμος.
Αυτή η αποτύπωση είναι το θέμα του βιβλίου που παρουσιάστηκε χθες το βράδυ στο Πνευματικό Κέντρο.
Όπως μάλιστα σημείωσε η συγγραφέας και καθηγήτρια στην Αρχιτεκτονική, η Σχολή της πήγε μετά και σε άλλες πόλεις που χτυπήθηκαν από το σεισμό για να κάνουν την ίδια εργασία. Στις άλλες πόλεις όμως, όπως στο Αίγιο, δεν διασώθηκαν τελικά παραδοσιακά κτίρια. Και ο λόγος είναι, όπως σχολίασε ο Σταύρος Μπένος, ότι στις άλλες πόλεις δεν υπήρχε το κίνημα πολιτισμού και περιβάλλοντος που δημιουργήθηκε στην Καλαμάτα.Ο πρώην δήμαρχος και πρόεδρος του Διαζώματος υπογράμμισε ότι αυτό το κίνημα δημιουργήθηκε με μεγάλες δυσκολίες και αντιμετώπισε φοβερές καταστάσεις. Χαρακτηριστικά σημείωσε ότι όταν ανέλαβε δήμαρχος, στα τέλη του ’70, βρήκε στο γραφείο του έτοιμες δύο οικοδομικές άδειες για το χτίσιμο πολυκατοικιών στο παραλιακό μέτωπο, κάτω από τη Ναυαρίνου! Τότε, είπε ο Σταύρος Μπένος, σύσσωμοι οι παραγωγικοί φορείς αδιαφορούσαν παντελώς για τον πολιτισμό και το περιβάλλον και ο σκοπός τους ήταν πάρει ζωή το λιμάνι, να βρεθεί επενδυτής να φτιάξει ναυπηγοεπισκευαστική μονάδα, γιατί πίστευαν ότι έτσι θα αναπτυχθεί η οικονομία. Πρόσθεσε ωστόσο ότι χάρη στον Στέφανο Μάνο, υπουργό τότε Χωροταξίας και Περιβάλλοντος, για τον οποίο μίλησε με τα πιο επαινετικά λόγια, ο Δήμος κατάφερε όχι μόνο να αναιρέσει τις οικοδομικές άδειες αλλά να διασώσει το παραλιακό μέτωπο.
Το πιο δύσκολο ωστόσο, συνέχισε ο πρώην δήμαρχος, ήταν η διάσωση του Ιστορικού Κέντρου, στο οποίο ήδη είχαν αρχίσει να χτίζονται πενταόροφες πολυκατοικίες. Η δημοτική αρχή δεν μπορούσε να πετύχει την πλειοψηφία που χρειαζόταν στο Δημοτικό Συμβούλιο για την προστασία του Ιστορικού Κέντρου, ενώ ακόμη και η κεντρική πολιτική εξουσία δίσταζε να πάρει τα μέτρα που ζητούσε ο δήμαρχος. Ωστόσο, το μεγάλο αυτό ζήτημα, τόνισε ο Σταύρος Μπένος, λύθηκε από τη δυναμική του δημιουργήθηκε στους σεισμούς υπέρ της προστασίας της πόλης και της ιστορίας της και έτσι μετά το ’86 βγήκε ο νόμος που προστατεύει το Ιστορικό Κέντρο.
Ορισμένοι από το κοινό της εκδήλωσης σημείωσαν πάντως ότι όσο σημαντική και αν είναι η διάσωση των παραδοσιακών κτιρίων, δεν μπορεί να συνεχίζεται η σημερινή κατάσταση με ετοιμόρροπα κτίρια που παρουσιάζουν μια πολύ κακή εικόνα αλλά είναι και επικίνδυνα για τους διαβάτες. Επάνω σε αυτό ο Σταύρος Μπένος κάλεσε τους κατοίκους της πόλης να μην περιμένουν από το κράτος και το Δήμο, να μην εξαντλούνται σε παράπονα και διαμαρτυρίες, αλλά να αναλάβουν δράση που θα δώσει ώθηση στην αποκατάσταση των παραδοσιακών κτιρίων που είναι σε ετοιμόρροπη κατάσταση. Είπε μάλιστα ότι αυτό μπορεί να γίνει με έναν φορέα σαν το Διάζωμα.
Επίσης από το κοινό η διευθύντρια της Πολεοδομίας, Παναγιώτα Κουράκλη, σημείωσε ότι ο Δήμος έχει αποτυπώσει συνολικά 400 παραδοσιακά κτίρια, εκ των οποίων όμως συνεχίζουν να υπάρχουν τα 150. Η αποτύπωση αυτών των κτιρίων, τόνισε, υπάρχει στο Δήμο και αποτελεί μια σημαντική παρακαταθήκη για την ιστορία και τον πολιτισμό της πόλης.
Για το βιβλίο μίλησαν η Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, καθηγήτρια στην Αρχιτεκτονική του Πολυτεχνείου, η Ελένη Αλεξάνδρου, καθηγήτρια στην ίδια σχολή, η οποία ήταν μεταξύ των φοιτητών που ήρθαν στην Καλαμάτα μετά τους σεισμούς για την αποτύπωση των παραδοσιακών κτιρίων και μίλησε με συγκίνηση για εκείνες τις μνήμες. Μίλησε επίσης ο δημοσιογράφος Γιώργος Παπαδόπουλος-Τετράδης. Τη διοργάνωση της εκδήλωσης έκανε το κατάστημα «Book store Κονταργύρης».
Στ.Μ.
