Ψάχνοντας, εντελώς τυχαία, ξαναείδα για πολλοστή φορά τη θρυλική ταινία του 1978 “Το κλουβί με τις τρελές” με τους Ούγκο Τονιάτσι, Μισέλ Σερό και Μισέλ Γκαλαμπρί σε σκηνοθεσία Εντουάρντ Μολιναρό. Επίσης ξαναείδα την ταινία “The birdcage” (παραλλαγή του τίτλου “Το κλουβί με τις τρελές”) του Μάικλ Νίκολς με τους Ρόμπιν Γουΐλιαμς, Νέιθαν Νέηλ και Τζην Χάκμαν, και άρχισα να σκέφτομαι σοβαρά την περίπτωση ανεβάσματός της.
Είχε ανέβει το 2010 στο «Παλλάς» στην Αθήνα με τους Σ. Φασουλή και Γ. Μπέζο, αλλά με την εκδοχή του μιούζικαλ. Εντελώς τυχαία, συζητώντας με τον Θεσσαλονικιό φίλο μου Αλέξη Κωνσταντινίδη (ηθοποιό, σκηνοθέτη, μεταφραστή, γιατρό, φυσικό) μου λέει ότι έχει διασκευάσει και μεταφράσει μαζί με τον Πάνο Χαρίτογλου (έχει σκηνοθετήσει στο ΚΘΒΕ, σε θιάσους στη Θεσσαλονίκη και στο Δη.Πε.Θε.Καλαμάτας, ζει και εργάζεται στο Μόναχο) το έργο αυτό, στην αρχική κανονική του θεατρική μορφή. Ανέβηκε το 1973 στο Παρίσι (1.800 παραστάσεις, 1.000.000 θεατές) όταν κανείς δεν περίμενε την τρομακτική διαχρονική επιτυχία που θα είχε μέχρι σήμερα.
Ο Κύβος ερρίφθη. Τα υπόλοιπα πήραν το δρόμο τους και η νέα θεατρική περιπέτεια της «Θ.Δ.» άρχισε με το παντοντινό ζητούμενο, ένα σκηνικό αποτέλεσμα ουσιαστικών αισθητικών απαιτήσεων. Δουλεύοντας εξαντλητικά εδώ και μήνες με τους ακτιβιστές ηθοποιούς της «Θ.Δ.», συνεχώς διαπιστώνουμε ότι στη θεότρελη αυτή κωμωδία συνυπάρχουν τα πάντα που αφορούν κατ’ αρχήν το περιεχόμενο, τη φόρμα, τις ιδεολογικές προεκτάσεις μέχρι κι αυτήν «του κοινωνικού ραπίσματος» και πάνω απ’ όλα την ανάγκη εκπαίδευσης των 14 ηθοποιών που απαρτίζουν τη διανομή της παράστασης για να φτάσουν στο σημείο να προσφέρουν άφθονο γέλιο στους θεατές.
Αλλά και πέρα από το γέλιο, oι συνεχείς και αναγκαίες μεταμορφώσεις - μεταμφιέσεις των δύο πρωταγωνιστών, του Ζωρζ και του Αλμπέν, για να συνεχίσουν απλά και μόνον να ζουν τον «αντισυμβατικό» τρόπο ζωής τους, κυριολεκτικά τους μεταμορφώνουν σε ήρωες στα μάτια του θεατρικού κοινού, καθώς οδηγούν και αναγκάζουν τους «ραπιζόμενους» από τον Ζαν Πουαρέ «εκπροσώπους» του πολιτικού και θρησκευτικού καθωσπρεπισμού, να μεταμορφωθούν - μεταμφιεστούν κι αυτοί, με κύριο στόχο και μόνον να διατηρήσουν το κοινωνικό τους status.
Διαπιστώνει κανείς ότι το τελικό αποτέλεσμα της θεατρικής φόρμας «Του κλουβιού με τις τρελές» είναι μια φυσιολογική διαχρονική εξέλιξη του γαλλικού μπουλβάρ (του θαύματος της θεατρικής γαλλικής φάρσας) που άρχισε να μεσουρανεί τουλάχιστον 80 χρόνια πριν την εποχή του Ζαν Πουαρέ (1973). Μια αδυσώπητη σκηνική τεχνική, τολμώ να πω οικεία σε μένα και την Όλγα Αλεξανδροπούλου, στο μέτρο του δυνατού, με την οποία αναγκαστικά ασχοληθήκαμε όταν ανεβάζαμε έργα του Ζ. Φεϋντώ και του Ε. Λαμπίς.
Υ.Γ.1 Σκηνοθετώντας “Το κλουβί με τις τρελές” του Ζαν Πουαρέ, αναρτωτιόμουν συνεχώς τι κάνω και ποιο θέλω να είναι το αποτέλεσμα της παράστασης αυτής. Στο ερώτημα αυτό ελπίζω... να δοθεί απάντηση από τις απόψεις ενός μεγάλου μύστη του σύγχρονου παγκόσμιου θεάτρου... με δέος το όνομά του δεν τολμώ νααναφέρω... (ας το ανακαλύψουν οι ειδικοί και μη...). Εγώ απλώς αντιγράφω... Τον ρωτούν λοιπόν:
"Πώς θα προσδιορίζατε το έργο του σκηνοθέτη:...
Απάντηση: "Στη βάση αυτού του επαγγέλματος βρίσκεται η δημιουργία μιας γέφυρας ανάμεσα στο πραγματικό περιεχόμενο ενός έργου και το κοινό. Είναι, κατά κάποιο τρόπο, μια εργασία ενοποιητική, συμφιλιωτική. Μια δεύτερη πτυχή του επαγγέλματος είναι ο ρόλος του ΨΥΧΑΓΩΓΟΥ. Μ΄ αρέσει αυτός ο όρος.Σημαίνει: κάποιος που είναι υπεύθυνος να διεγείρει και να επιβλέψει την ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΠΟΥ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΕΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΟΙΝΟ. ΤΕΛΟΣ Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ ΕΙΝΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΕΙΚΟΝΩΝ. Ως προς αυτό το τελευταίο σημείο έχω πολύ αλλάξει, τροποποιώντας σιγά σιγά τη σχέση ανάμεσα στη σκηνή και το κοινό: από αυτή τη ροή πλαστών εικόνων - ένα είδος "σινεμά"- , που παρακολουθεί το κοινό, θέλησα να δημιουργήσω μια σχέση συμμετοχής, ταυτόχρονα φανταστική, συγκεκριμένη και πραγματική ανάμεσα στον θεατή και τον ηθοποιό. Το θέαμα παύει να είναι μια παράσταση και γίνεται συμμετοχή."...
Με δέος για την αντιγραφή κ.χ.
Υ.Γ.2 Κυριολεκτικά de profuntis ευχαριστώ την «Θ.Δ.» για την απόλυτη εμπιστοσύνη και ελευθερία που μου δίνει σ’ όλα τα επίπεδα της συνεργασίας μας κι όλους τους ακτιβιστές συνεργάτες μου που προσπαθούν με αυτοθυσία να φέρουν σε πέρας συνολικά κάθε σκηνική καλλιτεχνική και τεχνολογική απαίτησή μου. Σας παραθέτω τη «μικρή στρατιά» των συντελεστών που καθοριστικά έδωσε τη μάχη μέχρι το τελικό σκηνικό αποτέλεσμα «Του κλουβιού με τις τρελές».
Μετάφραση - Διασκευή: Πάνος Χαρίτογλου - Αλέξης Κωνσταντινίδης
Σκηνοθεσία: Κώστας Χαλκιάς
Κίνηση - Χορογραφίες: Όλγα Αλεξανδροπούλου
Σκηνικά: Κώστας Χαλκιάς - Ηλίας Παρθένιος
Κοστούμια: Κώστας Χαλκιάς - Τζένη Αραπάκη
Φωτισμοί: Λεωνίδας Παπαδόπουλος
Μουσική Επιμέλεια: Κώστας Χαλκιάς - Ηλίας Παρθένιος - Μανώλης Σηφογιωργάκης
Αφίσα - Πρόγραμμα: Κώστας Χαλκιάς - Ηλίας Παρθένιος
Βοηθοί σκηνοθέτη: Μαρία Τούμπουρου - Αγγελική Κανδυλιώτη
Διανομή ρόλων - Κατά σειρά εμφάνισης
Ζωρζ: Χρήστος Καράμπελας
Φρανσίς: Γιάννης Κυριακόπουλος
Αλμπέν: Πάρις Καλογεράκος
Σαλόμ: Γιώργος Τσόπελας
Ζακόμπ: Γιώργος Ιατρόπουλος
Λωράν: Τάκης Βεργόπουλος
Μερσέντες: Ηλίας Παρθένιος
Ταμπαρό: Νίκος Κολόζης
Ζορμπά: Αδαμαντία Κωνσταντοπούλου
Φωτογράφος: Μάριος Μέτσιος
Χασάπης: Μανώλης Σηφογιωργάκης
Κος Ντελαφουά: Γιάννης Φωτεινόπουλος
Κα Ντελαφουά: Ευτυχία Μουτεβελή - Χριστιάνα Ρούπα
Μυριέλ: Αγγελική Κανδυλιώτη
Σιμόν: Πέγκυ Θεοδουλίδη
Ευχαριστούμε τον Μάριο Βουτσινά για την ευγενική προσφορά της σύνθεσης με τον «αρχαιοελληνικό έφηβό» του
Διεύθυνση Παραγωγής: Αντώνης Κατσάς - Αποστόλης Ασημακόπουλος
Βίντεο: Λεωνίδας Παπαδόπουλος
Φωτογραφίες: Νικήτας Κότσιαρης
Τεχνικοί σκηνικών: Νίκος Κολόζης, Γιάννης Κυριακόπουλος, Άκης Κουρμπέτης, Παναγιώτης Λαδάς.
Γραφιστικά: Ηλίας Παρθένιος
Φορμάριμα περουκών: Κατερίνα Οοικονομάκου
Φροντιστήριο - Αμπιγιέζ: Τζένη Αραπάκη, Βίλμα Ταγαρούλια, Δέσποινα Κυριακοπούλου, Νίκη Φωτεινοπούλου, Ελένη Γιαννούλη, Αδ. Κωνσταντοπούλου, Μ. Μέτσιος
Φωτιστικές εγκαταστάσεις - χειριστής φωτισμού: Γιώργος Λαπέας
Ηχητικές εγκαταστάσεις: Χρήστος Κουτσαϊμάνης
Χειριστής ήχου: Γιάννης Γιάνναρος
Φορμάρισμα περουκών: Κατερίνα Οικονομάκου
Ευχαριστούμε το Μ.Ε.Θ. για την ευγενική προσφορά του.
Με τιμή
Κώστας Χαλκιάς
