Επιστολές μιας παραπαιδαγωγού: Εκφοβίζοντας την Παιδαγωγική

Κυριακή, 19 Σεπτεμβρίου 2021 09:54

Επιστολές μιας παραπαιδαγωγού: Εκφοβίζοντας την Παιδαγωγική

Αγαπητέ αρχισυντάκτη,
ο μάλλον όχι τόσο γνωστός στείρος διοικητικός εκφοβισμός που ασκείται και φέτος στους εκπαιδευτικούς, συνοδευόμενος με τη συνήθη απόπειρα αυτοματισμού της κοινωνίας από τα διεθνώς απαξιωμένα, πλέον, ΜΜΕ μας, θα μπορούσαν απλά να ενταχθούν στα τόσα άλλα στρεβλά που βάλλουν την Εκπαίδευσή μας εδώ και πολλά χρόνια. Δεν είναι όμως έτσι, καθώς οι συνηθισμένες αυτές πρακτικές επαναλαμβάνονται σε μια ασυνήθιστη καμπή της ανθρωπότητας, άρα και της χώρας. Στην καμπή αυτή μια εμπνευσμένη εκπαιδευτική πολιτική, εστιασμένη στις πραγματικές ανάγκες και τις διαχρονικές αξίες μας, όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι θα μπορούσε να είναι κατά πολύ η λύση στα πολλά προβλήματά μας, σε μεγάλο, μάλιστα, βάθος χρόνου.

Η πανδημία αποδείχτηκε ότι έχει πολύ περισσότερες, πολύπλευρες επιπτώσεις, από αυτές που αφορούν μόνο την υγεία και το θάνατο.

Δεν χρειάζεται πολύ για να δει κανείς ότι στο περιβάλλον, την οικονομία, την τεχνολογία, τον πολιτισμό, την ηθική κάτι αλλάζει, αν δεν αλλάζουν όλα.

Χρειαζόμαστε, λοιπόν, λύσεις με ειλικρινές όραμα, εμπνευσμένες και επί της ουσίας ριζικές.

Χρειαζόμαστε σύγχρονους πολιτικούς ήρωες και όχι μεταρρυθμίσεις της απορροφητικότητας των προγραμμάτων.

Χρειαζόμαστε πραγματικούς σοφούς και όχι προσχηματικά επιδοτούμενη σιωπηλή ακαδημαϊκότητα και άλλες τέτοιες – θα τις έλεγα – ντροπές.

Και τούτη τη στιγμή που ως κοινωνία θα έπρεπε με άδολο, κοινά αποδεκτό τρόπο, να βρούμε το δρόμο μας για το εκπαιδευτικό αύριο, πελαγοδρομούμε σε ευκαιριακούς, ανώνυμους, καταφανώς επιστημονικά ατεκμηρίωτους σχεδιασμούς για την εκπαίδευση, τους οποίους, μάλιστα, πρέπει να εφαρμόσει κανείς σε καθεστώς «με το στανιό».

* * *

Και πάλι, όλα αυτά δε θα ήταν τόσο θλιβερά, αν τα γνώριζε επαρκώς η κοινωνία μας, οι γονείς, οι κηδεμόνες, οι πολίτες, ώστε να μην κινούνται βασικά ως ποίμνιο των ΜΜΕ, με άγνοια της εκπαιδευτικής πραγματικότητας που τους αφορά.

Αυτό, όμως είναι σχεδόν αδύνατο.

Από τη μια η αξιοπρέπεια του εκπαιδευτικού έργου, που είναι ταγμένο να μένει εντός του σχολείου εστιασμένο στον μαθητή και όχι σε εντυπωσιασμούς, από την άλλη μια μακιαβελική βούληση συνδυασμένη με μια επίορκη δεοντολογικά επικοινωνιολογία, που δε διστάζει να μετατρέψει τα πάντα σε παραπλανητικά, αληθοφανή σόου, φαίνεται να έχουν μεταφέρει την ενέργεια της σκέψης μας από την καλώς εννοούμενη πολιτική, στην κακώς εννοούμενη επικοινωνία.

* * *

Ίσως δε θα μπορέσουν ποτέ οι πολλοί να καταλάβουν, τί διακυβεύεται αυτή τη στιγμή μέσα στο σχολείο.

Η πραγματικότητα των παιδιών αλλάζει ραγδαία, τα παιδιά αλλάζουν ραγδαία, κι αυτό αποτυπώνεται πρωτίστως σε ό,τι συμβαίνει στις οικογένειες και τις σχέσεις γονέων – παιδιών. Έπειτα η πραγματικότητα αυτή γίνεται κομμάτι της σχολικής ζωής.

Απ’ την άλλη, επειδή αυτή η αλλαγή είναι μια ανθρώπινη κατάσταση, είναι οι άνθρωποι, δηλαδή οι Εκπαιδευτικοί, που προσπαθούν να ανταποκριθούν στις νέες πραγματικότητες και ψυχολογίες των παιδιών, στα νέα δεδομένα είτε αυτά είναι από την πανδημία, είτε από την κλιματική κρίση, είτε από την τεχνολογία.

* * *

Φυσικά προσπαθούν να ανταποκριθούν και στις εκάστοτε απαιτήσεις του εκπαιδευτικού συστήματος.

Μόνο που το σύστημα αυτό μοιάζει όλο και πιο πολύ ανακόλουθο, με τρόπο που επιτρέπει στον εαυτό του να γίνει εκφοβιστικό, ακατανόητα εκδικητικό - εκτός αν βρεθεί κάτι που θα μας κάνει να κατανοήσουμε τελικά γιατί χρειάζεται αυτή η βία.

Νοιώθει βέβαια κανείς, ότι όλοι οι γονείς και οι κηδεμόνες, όποτε γνωρίζουν τα προβλήματα αυτά τελικά είναι στο πλευρό της πραγματικής σχολικής κοινωνίας, όχι των κανονισμών, των γραφείων και των επιτελικών διαδρόμων.

* * *

Δυστυχώς όμως, αρκεί ένα φαινόμενο σε μια τεράστια σχολική μονάδα, ένα προϊόν αμόρφωτης, απαίδευτης συμπεριφοράς – ακόμη κι όταν είναι νομότυπη – που μπορεί να διαλύσει ολόκληρη την σχολική κοινότητα.

Αυτό το σπάνιο φαινόμενο άσκησης βίας και εκφοβισμού σωματικά ή πνευματικά στον εκπαιδευτικό, αυτή τη φορά από τον γονέα –κηδεμόνα πολίτη, οι εκπαιδευτικοί το αντιμετωπίζουν με αξιοπρέπεια.

Είναι όμως χαρακτηριστικό πόσο εγκαταλελειμμένη στα φαινόμενα των καιρών είναι αυτή η τεράστια ομάδα λειτουργών από την οποία εξαρτάται το μέλλον τη χώρας.

* * *

Είναι επίσης χαρακτηριστικό, πόσο ποντάρισμα υπάρχει στον αυτοματισμό των ίδιων των εκπαιδευτικών – κοινωνία είναι κι αυτοί – οι οποίοι, υποτίθεται ως τυπικοί «ιδιώτες» – με την αρχαία έννοια του όρου – θα «υποκύψουν» στις πιέσεις ως εάν να ήταν στυγνοί κερδοσκόποι – καιροσκόποι και όχι μια τεράστια ομάδα των εθνικών μας λειτουργών.

* * *

Υπάρχει, λοιπόν, μια πραγματικότητα, που όχι μόνο δε θα μπορέσει ποτέ ο εκπαιδευτικός να την μεταφέρει στην κοινωνία, γιατί, ακριβώς, είναι παιδαγωγός και όχι επικοινωνιολόγος, αλλά και που ο εφαρμοστής επικοινωνιολόγος τελικά, όχι απλά θα την αποκρύψει, αλλά θα την επικαλύψει με την στρεβλή πραγματικότητα των σκοπιμοτήτων που υπηρετεί.

* * *

Παρακολουθήστε, αγαπητέ αρχισυντάκτη, με πόση θέρμη υποδέχτηκαν τα σχολειά τα παιδιά μας, με πόση δύναμη ανοίγουν οι σχολικές κοινότητες μες στην πανδημία και ξεκινούν να ονειρεύονται για την νέα χρονιά.

Κι όμως, για άλλη μια φορά τα σχολεία ανοίγουν μέσα σε απίστευτη πίεση και εκβιασμό, για αξιολογικές μεθοδολογίες προτεινόμενες από οτιδήποτε αναξιολόγητο υπάρχει στον κόσμο, για διδακτικές πρακτικές που κανείς έγκυρος επιστήμονας παιδαγωγικής δεν είδαμε να υπερασπίζεται με σοβαρότητα, αλλά και με απίστευτη σταθερότητα δίπλα στο μαθητή και το γονιό που περνούν κι αυτοί το δικό τους αγώνα.

Αξίζουν τον θαυμασμό μας. Γιατί εδώ, μάλλον, συμβαίνει ένα θαύμα.

Το θαύμα που βλέπουμε όλοι, δηλαδή το χαμόγελο, τη δροσιά, τη δημιουργικότητα, την φροντίδα για τους μαθητές μας από μια Παιδαγωγική καθαρή, διαχρονική, ανθρώπινη.

Μια παιδαγωγική που, ναι, υπάρχει άνθρωπος, στ’ αλήθεια, που πιστεύει ότι μπορεί να εκφοβίζεται!

Καλή, θαρρετή σχολική χρονιά και πάλι

Η Παραπαιδαγωγός