Κυριακή, 03 Σεπτεμβρίου 2023 00:43

Μιάμιση δεκαετία μετά (6ο κείμενο)

Μιάμιση δεκαετία μετά (6ο κείμενο)

ΚΑΘΕ ΚΥΡΙΑΚΗ ΕΝΑΣ ΚΟΣΜΟΣ ΕΝΑΣ ΛΑΟΣ

Η πηγή του κέρδους

Όταν οι αστοί επιβεβαιώνουν τον Μαρξ, χωρίς φυσικά να έχουν αυτή την πρόθεση

Του Σωτήρη Βλάχου

Μετά την πρώτη από τις μεγάλες κρίσεις στη μεταπολεμική περίοδο, αυτή της δεκαετίας του 1970, η παγκόσμια αστική τάξη, με ηγέτιδα τις ΗΠΑ, μπήκε στην αντεπίθεση με πρώτο μέτωπο τα συνδικάτα και τους μισθούς, τα οποία κτύπησαν ανελέητα.

 

Αυτή η επίθεση συνδυάστηκε «στις ΗΠΑ… με από – επένδυση στη βιομηχανική παραγωγή της χώρας και την επένδυση σε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία…

 

«που τα μεροκάματα ήταν πολλές φορές χαμηλότερα από αυτά του δυτικού κόσμου…

 

«Με αυτό ακριβώς τον τρόπο οι μεγάλες βιομηχανίες των ΗΠΑ, αλλά και του υπόλοιπου καπιταλιστικού κόσμου, αποκαταστήσαν τη δυνατότητα για ψηλά κέρδη για την κάθε ατομική επιχείρηση...

 

«Ή έτσι νόμισαν…

 

«Εκεί όμως που νόμισαν ότι έδωσαν μια πραγματική λύση, απλώς πρόσθεσαν ένα νέο πραγματικό πρόβλημα...

 

 «Προσπαθώντας να αποκαταστήσουν τη δυνατότητα κέρδους της κάθε ατομικής επιχείρησης μέσα από τη συρρίκνωση των μεροκάματων, συρρίκνωναν ταυτόχρονα την αγοραστική δύναμη των εργαζομένων, την αγοραστική δύναμη του μεγαλύτερου μέρους της κοινωνίας…

 

«Ένα καινούργιο μεγάλο πρόβλημα ζητούσε την ‘λύση’ του». (Μπροσούρα, «Το τέλος του δρόμου;» Σωτήρης Βλάχος, 2009)

 

Δημιουργώντας πλασματικές αξίες, με τις «επενδύσεις» στα χρηματοπιστωτικά παράγωγα, στα οποία αναφερθήκαμε ήδη και θα αναφερθούμε πιο αναλυτικά στη συνέχεια…

 

«προσπάθησαν να ενισχύσουν τη ζήτηση που είχε πληγωθεί από το πετσόκομμα των μισθών».

 

Αξίζει όμως να σταθούμε στο τι σήμαινε η επίθεση του κεφαλαίου στους μισθούς των εργαζομένων.

 

«Με την επίθεσή τους ενάντια στους μισθούς και τα γενικά ωφελήματα της εργατικής τάξης με στόχο την αποκατάσταση της κερδοφορίας, οι καπιταλιστές επιβεβαίωσαν αυτό που πάντοτε αμφισβητούσαν…

 

«Το Μαρξιστικό αξίωμα ότι η μόνη πηγή κέρδους είναι η εργασία…

 

«Πιο σωστά η απλήρωτη εργασία, το μέρος της εργάσιμης ημέρας όπου παράγεται αξία πέρα από την αξία της εργατικής δύναμης (του μισθού) του εργάτη…

 

«Φυσικά, εδώ υπάρχει το επιχείρημα ότι μια επιχείρηση μπορεί να έχει εξοικονομήσεις και να αυξήσει την κερδοφορία της, όχι μόνο με τη μείωση των μισθών, αλλά τη μείωση σε όλες τις δαπάνες…

 

«Αυτό που αγνοεί όμως το συγκεκριμένο επιχείρημα είναι ότι αυτό που μια επιχείρηση κερδίζει σε κατανάλωση ενέργειας, ή σε οτιδήποτε άλλο χρησιμοποιείται στην παραγωγή, είναι αυτό που η εταιρεία ενέργειας χάνει...

 

«Έτσι, παρόλο που η συγκεκριμένη επιχείρηση έχει κέρδος, η εθνική οικονομία στο σύνολό της δεν έχει…

 

«Δεν μπορεί να υπάρξει κέρδος και συνεπώς ούτε καπιταλιστική συσσώρευση για μια εθνική οικονομία, ούτε βέβαια και για το παγκόσμιο σύστημα, μέσα από εξοικονομήσεις της μιας επιχείρησης σε βάρος των άλλων…

 

«Κέρδος μπορεί να υπάρξει μόνο μέσα από ιδιοποίηση από τον καπιταλιστή μέρους της εργασίας του εργάτη…

 

«Σύμφωνα με τον Μαρξ, αυτό που ο καπιταλιστής καταβάλλει ως μισθό είναι η αξία της εργατικής δύναμης, το χρηματικό ποσό που ο εργάτης χρειάζεται για να συντηρήσει τον εαυτό του (μισθός)…

 

«Η επιπλέον αξία που ο εργάτης παράγει πάνω από την αξία συντήρησής του είναι αυτό που ο Μαρξ ονομάζει Υπεραξία, η οποία ιδιοποιείται από τον καπιταλιστή και μερικώς επενδύεται ξανά, κάνοντας έτσι δυνατή την συσσώρευση κεφαλαίου…

 

 

«Το Ποσοστό του Κέρδους είναι η Υπεραξία ως ποσοστό του συνολικού κόστους παραγωγής…

 

«Όσο πιο μεγάλη είναι η Υπεραξία τόσο πιο μεγάλη η δυνατότητα για ψηλό Ποσοστό του Κέρδους…

 

«Η ιστορία όμως δεν τελειώνει εδώ. Υπάρχουν παράγοντες που αντιστρατεύονται την επίτευξη ψηλότερου Ποσοστού του Κέρδους…

 

«Παράγοντες που αφαιρούν από τον καπιταλιστή το δικαίωμα να έχει τον τελικό λόγο στο ζήτημα της δυνατότητας για ψηλό Ποσοστό του Κέρδους» (Μπροσούρα, «Το τέλος του δρόμου;»)  

 

Αυτό αναδεικνύει ο Μαρξιστικός νόμος στον οποίο αναφερθήκαμε ήδη στο προηγούμενο κείμενό μας.

 

Το Ποσοστό του Κέρδους έχει την τάση να πέφτει. Αυτός ο νόμος  «είναι με κάθε έννοια ο πιο σημαντικός νόμος της πολικής οικονομίας, ο πιο ουσιώδης για κατανόηση των πιο δύσκολων σχέσεων... (Μαρξ).

 

Από που πηγάζει αυτός ο νόμος;

 

«Με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, περισσότερες μηχανές και γενικά τεχνολογικά μέσα εισάγονται στην διαδικασία παραγωγής και λιγότερη εργασία χρειάζεται…

 

«Ο καπιταλιστής πρέπει να επενδύσει περισσότερο σε αυτή την τεχνολογία και λιγότερο στο ανθρώπινο δυναμικό, την εργασία, κάνοντας έτσι μικρότερο το ποσό της απλήρωτης εργασίας που μπορεί να αποσπάσει από τους εργάτες, σε αναλογία με τη συνολική του επένδυση…

 

«Φυσικά, υπάρχουν πολλοί άλλοι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν αυτή την τάση προς την αντίθετη πορεία, προς διατήρηση ή αύξηση του Ποσοστού του Κέρδους, όπως αναφέρει και ο Μαρξ:..

 

«Μπορούν όμως να την επηρεάσουν για κάποιο χρονικό διάστημα, σε μια επιχείρηση, σε ένα τομέα της οικονομίας, σε ένα έθνος, αλλά δεν μπορούν να επηρεάσουν την παγκόσμια τάση της πτώσης του Ποσοστού του Κέρδους όσο αυξάνεται η καπιταλιστική παραγωγή και συσσώρευση…

 

«Η παγκόσμια αστική τάξη πίστεψε πως μπορούσε να αντιστρέψει αυτή την πορεία μέσα από τη συρρίκνωση των μισθών ή την επέκταση των ωρών εργασίας ή και με τα δυο μαζί…

 

«Αυτό προσπάθησε να κάμει κατά τη νεοφιλελεύθερη περίοδο με την παγκόσμια επίθεση του κεφαλαίου ενάντια στις κατακτήσεις της εργατικής τάξης που ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και τις αρχές της δεκαετίας του 1980…

 

«Όμως, μειώνοντας τους μισθούς των εργατών μειώνεται η δυνατότητά τους να αγοράζουν τα παραγόμενα προϊόντα, καταστρέφεται η αγορά και καταρρέει το ποσοστό του κέρδους.

 

«Ότι η επέκταση του απλήρωτου μέρους της εργάσιμης μέρας δεν είναι συνώνυμη με την κερδοφορία, με τη δημιουργία κερδών, είναι η αλήθεια που η παγκόσμια αστική τάξη ανακάλυψε μετά την επίθεσή της» (Μπροσούρα, «Νεοφιλελευθερισμός μια πρόσκαιρη ανάσα για τον καπιταλισμό» Σωτήρης Βλάχος, 2013).

 

Έτσι, ειδικά μετά την κρίση στις χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας, η χρηματικοποίηση των οικονομιών, ειδικά των ΗΠΑ, τα χρηματοπιστωτικά παράγωγα, πήραν διαστάσεις πέραν από κάθε φαντασία.

 

Αυτό που ξεκίνησε ως προβληματικός τρόπος ενίσχυσης της ζήτησης που είχε πληγωθεί από το πετσόκομμα των μισθών, κατέληξε ως ο πιο παρασιτικός δυνατός τρόπος λειτουργίας της παγκόσμιας οικονομίας.

 

/ Με την ανάδειξη αυτού του ζητήματος και του πώς ακριβώς ο νεοφιλελευθερισμός έδωσε μια πρόσκαιρη ανάσα στον καπιταλισμό, ασχολούμαστε στα επόμενα κείμενά μας.

 

 

 

 

 

ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΑΠΕΙΛΗΣ
ΤΑ ΜΑΧΗΤΙΚΑ RAFALE και τι πραγματικά εξυπηρετούν
ΗΠΑ, Ρωσία και Ουκρανικό
ΟΥΚΡΑΝΙΚΟ-Ανοίγουν τις πόρτες του φρενοκομείου
Η Κύπρος μπροστά στη διχοτόμηση - Η συμμορία επικαλείται την εθνική ενότητα
ΚΑΙ Η ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΤΩΡΑ προστίθεται σε ανεργία-φτώχεια και αναδεικνύει τα αδιέξοδα του παγκόσμιου συστήματος
Πόλεμος στην Ουκρανία
Πόλεμος στην Ουκρανία ΙΙ (έκτακτο άρθρο λόγω των εξελίξεων για τη στήλη “Ένας κόσμος ένας λαός”)
Ουκρανία: Ο θάνατος και η καταστροφή συνεχίζονται
ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Φιλελεύθερη και αριστερή διανόηση πνίγηκαν στα γεγονότα
ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ - Διασώζει τη τιμή του ελληνικού κινήματος
ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ - Διασώζει την τιμή του ελληνικού κινήματος (2ο μέρος)
ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ «ΔΙΚΑΙΟ» ΤΟΥΣ και οι επιπτώσεις για τους λαούς του κόσμου
ΤΙ ΚΑΝΕΙΣ ΜΕ ΑΥΤΟΥΣ; Που ακόμα και να υποχρεωθούν σε ειρήνη, ετοιμάζονται για τον επόμενο πόλεμο…
ΣΤΗΝΕΤΑΙ ΣΚΗΝΙΚΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ - Τα κινήματα των λαών μπορούν και πρέπει να το ανατρέψουν
“Πλησιάζουμε στο πιο επικίνδυνο σημείο της ανθρώπινης ιστορίας”
Με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία και το Πάσχα των χριστιανών – Κάνει ο Θεός πολέμους;
ΓΑΛΛΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ -ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ ΣΙΩΠΗΣ Οι επιλογές δεν ήταν μόνο Μακρόν ή Λεπέν
ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ… φέρνουν όλο και πιο κοντά και το τέλος τους
H ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΤΑΞΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝΓαλλία: Βάζουν ξανά μπροστά οι μηχανές της ιστορίας;Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ - Η σύγκρουση δυο σοβινισμών όπως τη μαρτυρούν οι ομαδικοί τάφοι
Εγκλήματα στην Κύπρο - "Χρειάζονται χίλιες φωνές για να πουν μιαν αλήθεια"
ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ «Δεν υπάρχουν βάρβαροι λαοί, υπάρχουν βάρβαρες σχολές σκέψης… ο διεθνισμός ήταν η απάντηση στις δικές μου εθνικιστικές αντιλήψεις»
Αντί απάντησης βρίσκουν καταφύγιο στην κατηγορία του προδότη
Γαλλικές βουλευτικές εκλογές – Εξαιρετικές εξελίξεις για την Ευρώπη και τον κόσμο
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι συνοδοί των Δυτικών
ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΑΜΒΛΩΣΕΩΝ ΣΤΙΣ ΗΠΑ - Πόση δημοκρατία χωρά σε ένα καπιταλισμό της οικονομικής κρίσης;
Κύπρος 1974 - Ευρώπη και κόσμος 2022
Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ Και η ειρήνη που χάθηκε από τον ορίζοντα
Ο δοξασμένος από τους δυτικούς Γκορμπατσόφ
Μετασοβιετική Ρωσία
Θεσσαλονίκη: Εξαγγελίες Τσίπρα
ΠΙΘΑΝΗ ΝΕΑ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΥΡΙΖΑ
Ακροδεξιοί/φασίστες στην Ιταλική κυβέρνηση
Η ΟΥΚΡΑΝΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΤΑΙ Υποκρισία και απανθρωπιά σε όλο τους το μεγαλείο
Δολοφονίες στο Αιγαίο – Τεράστιες οι ευθύνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Εξαγγελία παναπεργίας (Για μια θέση στον ήλιο)
Επετειακό για τη Ρωσική Επανάσταση
Ρωσική Επανάσταση (2ο κείμενο)
Ρωσική Επανάσταση (3ο κείμενο)
Ρωσική Επανάσταση (4ο κείμενο)Ρωσική Επανάσταση (5ο κείμενο)
Ρωσική Επανάσταση (6ο κείμενο)
Μια κατάσταση εκτός ελέγχου που πρέπει να κτυπήσει καμπανάκι για την αριστερά
Σκάνδαλο Καϊλή (ευρωβουλευτού του ΠΑΣΟΚ) ή σκάνδαλο ευρωπαϊκών θεσμών;
«Η ενεργειακή κρίση θα διαβρώσει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης το 2023» Economist Intelligence Unit
«Η βιομηχανική παραγωγή έχει ήδη αρχίσει να μειώνεται κατακόρυφα» Economist Intelligence Unit
ΣΥΡΙΖΑ: Μπροστά σε νέα διακυβέρνηση;
ΣΥΡΙΖΑ: Μπροστά σε νέα διακυβέρνηση; (2ο κείμενο)ΣΥΡΙΖΑ: Μπροστά σε νέα διακυβέρνηση; (3ο κείμενο)
ΣΥΡΙΖΑ: Μπροστά σε νέα διακυβέρνηση; (4ο κείμενο)Ο ανθρωπισμός «ξεχειλίζει» όταν φονιάς είναι ο σεισμός αλλά όλα είναι εντάξει όταν φονιάς είναι ο πόλεμοςΚάτω από την επιφάνεια πολύ δυσοίωνων εξελίξεων
Ουκρανία: Ένα χρόνο μετά - Η δολοφονία μιας χώραςΑπόρριψη κινεζικού σχεδίου ειρήνης – Σκηνικό παγκόσμιου πολέμου
Κοινωνική έκρηξη – «Κεραυνός εν αιθρία;»
Αθλια οικονομική και πολιτική κατάσταση και το έγκλημα στους σιδηροδρόμουςΠρώτα η Silicon Valley και η Signature Bank στις ΗΠΑ - Μετά η Credit Suisse στην Ελβετία – Μετά τι;
Τραπεζικές καταρρεύσεις ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας κρίσης
Χωρίς τέλος οι επιπτώσεις – Απόλυτα αδιέξοδα για το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα
ΚΥΠΡΟΣ: Είκοσι χρόνια από το άνοιγμα των οδοφραγμάτων
Η τελική φάση της εξέγερσης των Τουρκοκυπρίων
Απρίλης 2003 – Το τείχος του διαχωρισμού της Κύπρου ραγίζει
ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ – Μια σύντομη τοποθέτηση για την κρίση, τη δεξιά, το αριστερό μέτωπο και το πρόγραμμα
Ελληνικές εκλογές: Πολύ άσχημα αποτελέσματα – Ακόμη πιο άσχημες ερμηνείες των κακών αποτελεσμάτων
Με αφορμή τους «παράνομους» μετανάστες της προηγούμενης εβδομάδας
Με αφορμή το έγκλημα στην Πύλο – Το νέο είδος (ο άνθρωπος) οργανώνεται σε κοινότητες
Με αφορμή το έγκλημα στην Πύλο – Από την εμφάνιση του ανθρώπου στις ταξικές κοινωνίες και το κράτος
Μπροστά στην κατάρρευση ΣΥΡΙΖΑ
Χάνεται η πίστη στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα από τα επιτελεία του – Αλλά παραμένει από αριστερά
 Μπροστά στην κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ και μπροστά στην παγκόσμια κρίση
 Μιάμιση δεκαετία μετά
Μιάμιση δεκαετία μετά (2ο κείμενο)
Μιάμιση δεκαετία μετά (3ο κείμενο)
Μιάμιση δεκαετία μετά (4ο κείμενο)
Μιάμιση δεκαετία μετά (5ο κείμενο)