Μιάμιση δεκαετία μετά (9ο κείμενο)

Κυριακή, 24 Σεπτεμβρίου 2023 01:01

Μιάμιση δεκαετία μετά (9ο κείμενο)

ΚΑΘΕ ΚΥΡΙΑΚΗ ΕΝΑΣ ΚΟΣΜΟΣ ΕΝΑΣ ΛΑΟΣ

2008: Η κρίση του παγκόσμιου συστήματος που υπάρχει από τη δεκαετία του 1970 εκδηλώνεται με ένα ξεκάθαρο τρόπο

Του Σωτήρη Βλάχου

Στις 15 Σεπτεμβρίου του 2008, ο χρηματιστηριακός κολοσσός, Lehman Brothers, καταρρέει.

Δύο εικοσιτετράωρα μετά, ο τότε Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Hank Paulson, παρουσιάστηκε σε έκτακτη συνεδρία υψηλόβαθμων γερουσιαστών του Αμερικάνικου Κογκρέσου, κάνοντας μια δήλωση που θα μπορούσε άνετα να θεωρηθεί μια από τις πιο δραματικές στην ιστορία:

«Εκτός και αν δράσετε άμεσα, το χρηματοπιστωτικό σύστημα αυτής της χώρας, και του κόσμου, θα διαλυθούν (melt down) μέσα σε λίγες μέρες.» («Α Colossal failure of Common Sense», Larry Macdonald, από τους αντιπρόεδρους της Lehman Brothers, Ιούλιος 2009)

«Τις τελευταίες μέρες του Σεπτέμβρη του 2008 η Αμερικάνικη κυβέρνηση επέμβηκε στην οικονομία με τρόπο που οι σταυροφόροι του οικονομικού εκσυγχρονισμού είχαν ξεγράψει σαν ιστορικά απηρχαιωμένο...

«Εκείνες τις μέρες παρακολουθήσαμε στην πράξη την αποψίλωση όλου του θεωρητικού οικοδομήματος του λιγότερου κράτους…

«της ικανότητας της αγοράς για αυτορρύθμιση μέσα από τους μηχανισμούς της, πάνω στο οποίο στήθηκε η μεγαλύτερη επίθεση ενάντια σε κάθε έννοια προστασίας των μισθών και του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων…

«Αυτή η δραματική αλλαγή στην οικονομική προσέγγιση των σταυροφόρων αντανακλά τα ανάλογα δραματικά γεγονότα που εξελίσσονται στην αμερικάνικη οικονομία…

«και που παίρνουν πίσω το ρολόι της ιστορίας στη μεγάλη κρίση του 1929 – 33, την μεγαλύτερη στην καπιταλιστική ιστορία…

«Μια κρίση που σύμφωνα με τη θεωρία του οικονομικού εκσυγχρονισμού δεν μπορούσε να επαναληφθεί…

«Τα ιδιωτικά κεφάλαια και η ελεύθερη αγορά, μακριά από κρατικές παρεμβάσεις και το βάρος των κοινωνικών παροχών, μπορούσαν απρόσκοπτα να διασφαλίσουν συνεχή ανάπτυξη…

«Όλα διαψεύδονται με τον πιο σαφή και αποφασιστικό τρόπο…

«Τεράστιοι οργανισμοί που διαχειρίζονταν κεφάλαια πολλές φορές μεγαλύτερα από τα εθνικό εισόδημα της πλειοψηφίας των χωρών του πλανήτη, κατέρρευσαν ή διασώθηκαν από κατάρρευση την τελευταία στιγμή με παρέμβαση και εξαγορά από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα…

«Η «καταραμένη» κρατική μηχανή κάνει ξανά την εμφάνισή της στη σκηνή για να διασώσει την καπιταλιστική αγορά…

«Οι Fannie Mae και Freddie Mac που αποτελούν δυο χρηματιστηριακούς Τιτάνες, όπως τους ονόμασαν, τις μεγαλύτερες «τράπεζες» που εξειδικεύονταν σε οικιστικά δάνεια και έλεγχαν ένα κεφάλαιο τρισεκατομμυρίων δολαρίων, διασώθηκαν την τελευταία στιγμή μέσα από παρέμβαση της κρατικής μηχανής (της Ομοσπονδιακής Τράπεζας) στους μηχανισμούς της αγοράς».

Δάνεια ύψους περίπου 5 τρισ. δολάρια είχαν σταματήσει να εξοφλούνται.

«Ακολούθησαν η κατάρρευση της Lehman Brothers και η διάσωση άλλω,ν μεταξύ των οποίων η A.I.G., η μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία της Αμερικής» με ποσά που άγγιξαν σταδιακά τα 200 περίπου δισ. δολάρια.

«Η κυβέρνηση Μπους προχώρησε στην εσπευσμένη κατάθεση νομοσχεδίου που να δίνει τη δυνατότητα παρέμβασης της Ομοσπονδιακής κυβέρνησης με ποσό που να φτάνει μέχρι και τα 700 δισ. δολάρια για διάσωση ιδιωτικών χρηματιστικών οργανισμών…

«Ταυτόχρονα, ολόκληρο το πολιτικό οικοδόμημα αναγκάστηκε, μπροστά στον σοκαρισμένο Αμερικάνικο λαό, να υποσχεθεί επαναθέσπιση μηχανισμών ελέγχου του χρηματοπιστωτικού συστήματος, που είχαν αποδεσμεύσει ουσιαστικά από κάθε υποχρέωση απέναντι στο κοινωνικό σύνολο». (Μπροσούρα «Η ελεύθερη αγορά σε άτακτη υποχώρηση» Νοέμβριος 2008, Σωτήρης Βλάχος)

Το κράτος που καταριόντουσαν άρχισε να διοχετεύει τεράστια ποσά για διάσωση ιδιωτικών τραπεζών και επιχειρήσεων. Τα 700 δισ. στα οποία αναφερόμαστε πιο πάνω επιβεβαιώνονται από πολλές πηγές.

«Ο υπουργός οικονομικών Hank Paulson, ιδεολόγος της ελεύθερης αγοράς και πρώην εκτελεστικός Διευθυντής της Goldman Sachs…

«είχε έτοιμο το πρώτο του σχέδιο μέσα σε μια εβδομάδα από την κατάρρευση της Lehman…

«Το πρόγραμμα TARP (Troubled Assets Relief Program)… προνοούσε για 700δισ. δολάρια»( Mick Brooks, Capitalist Crisis, πρώτη αγγλική έκδοση 2012).

700 δισ. από τα λεφτά των φορολογουμένων για να αγοραστούν, ακούστε, τι;

Οι τίτλοι που κανένας πια δεν αγόραζε, αφού με την κρίση μετατράπηκαν σε σκουπίδια (toxic assets), σε πολύ ψηλότερες τιμές από ότι η ελεύθερη αγορά καθόριζε.

Και τα 700 δισ. ήταν μόνο η αρχή.

«Αργότερα, στο τέλος του 2010, ανακαλύψαμε πως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Αμερικής πρόσθεσε( doled) τουλάχιστον 3.3δισ. επιπλέον στο TARP… σε εκατομμυριούχους και δισεκατομμυριούχους κρυφά από τον κόσμο.»( Capitalist Crisi

Σύμφωνα με το μέλος του Κογκρέσου, Bernie Sunders, «Η Goldman Sachs επιδοτήθηκε με 600 δισ. (ποσό περίπου διπλάσιο από το εθνικό εισόδημα της Ελλάδας), σχεδόν 2 τρισ.(!!!) πήγαν στην Morgan Stanley, 1.8τρισ. στην Citigroup…» (Το ίδιο).

Με αυτά το ποσά επιδοτήθηκαν, με αυτά τα ποσά διασώθηκαν οι ιδιωτικές τράπεζες που έπαιξαν το μέλλον του πλανήτη στα ζάρια. Την ίδια ώρα που

«οι ουρές των συσσιτίων επιμηκύνονταν παντού στις ΗΠΑ και οικογένειες των οποίων τα σπίτια είχαν κατασχεθεί κοιμούνταν στα αυτοκίνητά τους ή σε ξενώνες για αστέγους» (Το ίδιο).

Και το σκάνδαλο των σκανδάλων δεν τελειώνει εδώ.

Τα λεφτά τα οποία το κράτος δάνεισε στις τράπεζες με σχεδόν μηδενικό επιτόκιο για διάσωσή τους…

οι τράπεζες με την σειρά τους προτίμησαν, μέσα στα πλαίσια του δημοκρατικού δικαιώματος που τους παρέχει η ελεύθερη αγορά, αντί να σώσουν την οικονομία δανείζοντάς την, να δανείσουν πίσω το κράτος,

«Με πιο ψηλό επιτόκιο, αγοράζοντας κυβερνητικά χρεόγραφα (treasury securities)»( Το ίδιο).

«Εκτός και αν δράσετε άμεσα…» προειδοποίησε ο τότε Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Hank Paulson, όπως αναφέραμε πιο πάνω.

Έδρασαν και συνεχίζουν να δρουν ακατάπαυστα από το 2008 με ακριβώς αντίθετες πολιτικές σε ΗΠΑ από αυτές που ακολούθησαν στην Ευρώπη.

Χωρίς ιστορικό προηγούμενο η χρηματοδότηση στις ΗΠΑ και η δημοσιονομική «πειθαρχία» και τα σκληρά μέτρα λιτότητας στην Ευρώπη.

Χωρίς προηγούμενο στήριξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος και στις δυο ηπείρους.

Παρόλα αυτά, το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα βρίσκεται σήμερα ξανά κοντά στο σημείο melt down, αυτό που για μιάμιση δεκαετία οι προγραμματιστές του κεφαλαίου προσπαθούν να αποτρέψουν, και η παγκόσμια οικονομία σε δεινή θέση.