Σε όλες τις εξελίξεις που τους αναγκάζουν να ξεχάσουν τη θεωρία /παρηγοριά του catching up, προστέθηκε την τελευταία περίοδο και η έκθεση του Μάριο Ντράγκι.  Ο Μάριο Ντράγκι ήταν τραπεζικός που υπηρέτησε και ως Πρωθυπουργός της Ιταλίας αλλά και ως Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. 

Η έκθεση του είναι μια καταθλιπτική έκθεση για την ευρωπαϊκή οικονομία που βλέπει το φως της δημοσιότητας τη στιγμή που η Γερμανική, η Σουηδική και η Αυστριακή οικονομία βρίσκονται σε ύφεση και η Γαλλική και η Ιταλική σε στασιμότητα.

Δεν υπάρχει σχεδόν ευρωπαϊκή οικονομία που να αναπτύσσεται με περισσότερο από 1%, ενώ ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης σε ΕΕ και Ευρωζώνη είναι μόνο  +0.2%. Η ΕΕ βρίσκεται σε οικονομική κρίση από το 2008, μια κρίση την οποία επιδεινώνει το χάσιμο του ρωσικού φυσικού αερίου. Υπάρχει σημαντική μείωση στις επενδύσεις σε παραγωγικούς τομείς την οποία η έκθεση αποδίδει στην έλλειψη χρηματοδότησης.

Αυτή η έλλειψη όμως δεν είναι τυχαία ή διότι έτσι απλά αποφάσισαν οι επενδυτές και οι τράπεζες, κάτι στο οποίο και η έκθεση αναφέρεται πιο κάτω:

«Το κόστος  χρηματοδότησης είναι πολύ υψηλό σε σύγκριση με τις αποδόσεις που απαιτεί ο καπιταλιστικός τομέας της ΕΕ για να αυξήσει τις παραγωγικές επενδύσεις, σε αντίθεση με τις επενδύσεις σε ακίνητα ή χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία…

«Η πραγματική αιτία έγκειται στο χαμηλότερο ποσοστό κερδοφορίας για το ευρωπαϊκό κεφάλαιο σε σύγκριση με τις ΗΠΑ».

Ο κος Ντράγκι λοιπόν μας παραπέμπει στον Μαρξ και τον νόμο της πτωτικής τάσης του ποσοστού του κέρδους, τον οποίο ο Μαρξ θεωρεί τον πιο σημαντικό της πολιτικής οικονομίας. Και οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν πρόβλημα μειωμένης κερδοφορίας, παρόλο που αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε κάπως καλύτερη θέση από τους Ευρωπαίους. Το πρόβλημα αυτό κάνει τους ιδιοκτήτες των μεγάλων κεφαλαίων απρόθυμους να επενδύσουν τα κεφάλαιά τους.

Αναφέρει η έκθεση ως αιτία της οικονομικής κατάστασης της ΕΕ και την αποτυχία να οδηγήσει σε συγχωνεύσεις μεγάλων ομίλων για να μπορούν να συναγωνιστούν αυτούς των ΗΠΑ.

Το ζήτημα όμως με το οποίο δεν καταπιάνεται η έκθεση είναι ότι αύξηση της ικανότητας των Ευρωπαίων να ανταγωνιστούν τις ΗΠΑ σε περιόδους κρίσης θα φέρει αντίδραση, ακόμα και εμπορικούς πολέμους που σήμερα περιορίζονται μεταξύ του δυτικού κόσμου και της Κίνας.

Με αυτά και αυτά, η έκθεση καταλήγει ότι «Απαιτείται μια ελάχιστη ετήσια πρόσθετη επένδυση 750 έως 800 δισεκατομμυρίων ευρώ». Αυτό το ποσό αντιστοιχεί στο 4,4-4,7% του ΑΕΠ της ΕΕ το 2023.

Για να καταλάβουμε τι σημαίνει αυτό πρέπει να κάνουμε τη σύγκριση με το Σχέδιο Μάρσαλ μεταξύ 1948 – 51, το σχέδιο που ανοικοδόμησε την Ευρώπη μετά τις καταστροφές του 2^ου Παγκόσμιου Πόλεμου, που ισοδυναμούσε με μόλις 1 – 2% του ΑΕΠ της ΕΕ, όπως μας ενημερώνει ο Μαρξιστής οικονομολόγος Michael Roberts, τον οποίο και ευχαριστούμε και για άλλα στοιχεία που συμπεριλάβαμε στο κείμενό μας.

Η εισήγηση Ντράγκι είναι αδύνατον να εφαρμοστεί από μια ΕΕ, την οποία μαστίζει η κρίση και το τεράστιο Χρέος μιας σειράς χωρών της. Για να μην αναφερθούμε στους περιορισμούς που βάζουν οι ίδιοι οι κανόνες της ΕΕ για το ύψος του χρέους. Συνοψίζοντας όλα τα πιο πάνω καταλήγουμε στο αβίαστο συμπέρασμα, ότι το ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο σύστημα βρίσκονται σε φοβερά αδιέξοδα.